İletişim, Arabuluculuk ve Uzlaşma

Açık Duruş

Bedenin açık durumda olduğu, özellikle kolların ve bacakların serbest bırakıldığı, genellikle bilinçdışı bir bedensel duruş. Toplumsal etkileşimde açık duruşlar fikir birliğine, etkileşime açık olmaya ve bir kişinin rahatlamasına işaret edebilir.

Açık Uçlu Soru

Açık uçlu sorular, bir konuya ilişkin ayrıntılı bilgi almak için sorulan “ne, niçin, neden, nasıl, nerede, hangi, ne zaman” gibi sorulardır. Bunlara “özgür yanıtlı” sorular da denir.

Adliye Arabuluculuk Bürosu

Arabuluculuğa başvuranları bilgilendirmek, arabulucuları görevlendirmek ve kanunla verilen diğer görevleri yerine getirmek üzere Bakanlıkça adliyelerde kurulan birimdir.

ADR

Alternative Dispute Resolution (Türkçe: Alternatif Uyuşmazlık Çözümü)

Agnostik Üslup

Sözlü düello veya atışma özellikleri olan kişiler arasında cereyan eden üslup türü

Agresyon

Sözel ve fiziksel olabilen zor kullanan hedefe yönelik eylem. Öfke hiddet veya düşmanlık duygularının motor karşılığıdır.

Aktif Dinleme

Dinleyicinin kaynaktan gelen sözlü mesajı sözünü kesmeden anlayarak dinlemek, muhatabın konuşma içeriğinin doğru anlaşıldığından emin olmak, kaynağın sözlerinin  ve aynı anlam ve duyguyu içerecek şekilde tekrar kaynağa iletebilmek; karşı tarafı duymak, anlamak ve anladığını hissettirmek

Algı

Duyular aracılığıyla nesneleri kavrama süreci. Bir nesne veya olaya ilişkin bilinçli farkındalıktır.

Alternatif Uyuşmazlık Çözüm Yöntemi

Anlaşma Aralığı

Tarafların direnç noktaları arasında kalan potansiyel anlaşma alanı, pazarlık alanı, pozitif uzlaşma aralığı

Anlaşma Tutanağı

Arabuluculuk faaliyetinin tarafların anlaşmaya varması şeklinde sona ermesi halinde, üzerinde anlaşılan konuların kağıda dökülerek belgelenmesidir.

Anlaşmama Tutanağı

Arabuluculuk faaliyetinin tarafların anlaşmaya varamaması şeklinde sona ermesi halinde düzenlenen belgedir

Arabulucu

Arabuluculuk faaliyetini yürüten ve Bakanlıkça oluşturulan arabulucular siciline kaydedilmiş gerçek kişilerdir. (İngilizce: Mediator)

Arabulucu Bilgi Sistemi

Arabuluculukla ilgili tüm iş ve işlemlerin elektronik ortamda yapılmasını sağlayan, UYAP ile entegre şekilde çalışan bilişim sistemidir.

Arabulucu Sözleşmesi

Arabulucu sözleşmesi, arabulucu ve uyuşmazlığın tarafları arasında yapılmakta, tarafların hak ve yükümlülüklerini düzenlemektedir.

Arabuluculuk

Sistematik teknikler uygulayarak, görüşmek ve müzakerelerde bulunmak amacıyla tarafları bir araya getiren, onların birbirlerini anlamalarını ve bu suretle çözümlerini kendilerinin üretmesini sağlamak için aralarında iletişim sürecinin kurulmasını gerçekleştiren, tarafların çözüm üretemediklerinin ortaya çıkması hâlinde çözüm önerisi de getirebilen, uzmanlık eğitimi almış olan tarafsız ve bağımsız bir üçüncü kişinin katılımıyla ve kamu hizmeti olarak yürütülen ihtiyari uyuşmazlık çözüm yöntemidir. (İngilizce: Mediation)

Arabuluculuk Bürosu

Arabulucuların mesleki faaliyetlerini yürüttükleri bürolardır.

Arabuluculuk Kanunu

6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu

Arabuluculuk Kurulu

Arabuluculuk hizmetlerine ilişkin temel ilkeler ile arabuluculuk meslek kurallarını belirleyen, ilke ve standartları belirleyen, denetime ilişkin kuralları belirleyen, yönetmelik taslaklarına son şeklini veren, arabulucuların sicilden silinmesine karar veren, sicile kayıt aidatını ve yıllık aidatları tespit eden, Asgari Ücret Tarifesini onaylayan, daire başkanlığına tavsiyelerde bulunan, yıllık faaliyet raporu ve planı hakkında görüş bildiren ve görevleri kanun ile sayılan kuruldur

Arabuluculuk Sicili

Arabuluculuk Daire Başkanlığının, özel hukuk uyuşmazlıklarında arabuluculuk yapma yetkisini kazanmış kişilerin sicillerini, sicil numarası vermek yoluyla tuttuğu sicildir.

Arabuluculuk Sözleşmesi

Taraflar arasında uyuşmazlık konusunda arabuluculuğa başvuru yapılmasına ilişkin sözleşmedir. Bu sözleşme, uyuşmazlık ortaya çıkmadan önce yapılabileceği gibi uyuşmazlık ortaya çıktıktan sonra da yapılabilmektedir.

Arabuluculuk Süreci

Arabulucuya başvurusu, tarafların davet edilmesi, görüşmelerin başlaması, tarafların taleplerinin belirlenmesi. taraflar arası iletişim sürecinin gerçekleşmesi, delillerin sunulması ve değerlendirilmesi, taraflar arası anlaşmanın sağlanması yahut anlaşma sağlanamayacağını anlaşılması ile nihai tutanağın hazırlanacağı vetiredir. 

Arabuluculuk Yönetmeliği

6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği

Arabulucuyu Atama Yöntemi

Adliye Arabuluculuk Bürosuna yapılan başvuru sonucunda UYAP arabulucu portalı üzerinden sicile kayıtlı arabulucular arasından yapılan atama işlemidir

Arabulucuyu Seçme Yöntemi

Tarafların ortak iradesi ile arabulucunun seçilmesidir

Avrupa Arabulucular Etik kuralları 

Bireysel arabulucuların, kendi sorumlulukları altında uymayı gönüllü olarak taahhüt edebilecekleri ilkelerden oluşmaktadır. Avrupa Etik Kuralları, medeni hukuk ve ticaret hukuku uyuşmazlıklarında başvurulan her çeşit arabuluculuğa uygulanmaktadır.

Ayrıntıcılık

Konuşmanın gereksiz ayrıntılarla uzatılması ve bir türlü amaca yöneltilememesidir.

Azalmış İçgörü

Bir durumun nesnel gerçekliğini anlama yetisinin azalması

Bağımsızlık

Arabulucunun, taraflardan biriyle herhangi bir kişisel veya iş ilişkisinin bulunmaması, arabuluculuğun sonucuna yönelik doğrudan veya dolaylı, herhangi bir mali veya diğer menfaatinin bulunmaması, arabulucunun veya onun firmasından birinin, taraflardan biri için arabuluculuk dışında herhangi bir yetkiyle görev yapmamasıdır

Bakış Açısı

Bir olayda, konuyu veya düşünceyi belirli bir noktadan inceleme, olaya belirli bir yönden bakma; görüş açısı, görüş

Başlangıç Aşaması

Arabulucunun giriş konuşması yaparak başlattığı ve ilk oturumun yapıldığı, temel kuralların ortaya konulduğu ve doğrulandığı ilk aşamadır

Beden Dili

Mesajların  jestler,  mimikler,  duruş  biçimi  gibi  sözel olmayan  bir  iletişim  biçimidir

Belge Saklama Yükümlülüğü

Arabuluculuk faaliyeti sona erdiğinde, bu faaliyete ilişkin olarak yapılan bildirimi, tevdi edilen ve elde bulunan belgeleri ve düzenlenen tutanak ve anlaşmaların birer örneğini mevzuatta belirtilen süre ve şekilde saklama zorunluluğudur

Belirsizlik

Herhangi bir olayın gelecekte olma olasılığının istatistik yöntemlerle tahmin edilememesi

Beyin Fırtınası

Bir konuyu veya sorunu birden fazla insanın bir araya gelip, olabildiğinde çok fikir üretmek için düşündüğü ve söylenen fikirlerin bir tahtaya yazıldığı, daha sonra bunların sistematik olarak

düzenlenerek değerlendirildiği bir yöntemdir.

Bilgi Değişimi

Bireyin bir iletişim süreci sonunda mevcut bilgilerinde meydana gelen değişimi ifade etmektedir.

Bilgilendirme Tutanağı

Bütünleştirici Müzakere

Her iki tarafın da ortak kazancını maksimum düzeye çıkardığı ve herkesin bir şeyler kazandığı hissi ile görüşmelerden ayrıldığı uzlaşmalardır İşbirlikçi Müzakere Modeli olarak adlandırılan ve rekabetçi yaklaşımın tersi olan modeldir

CEPEJ

Avrupa Adaletin Etkinliği Komisyonu

Çatışma

Çatışma, en az iki bireyin kendi amaçlarına ulaşma doğrultusundaki yaklaşımlarının veya eylemlerinin birbirlerini engellediği, ketlediği veya sınırladığı durumdur. Çatışma durumları çoğunlukla gerçekçi çatışmalar ve sosyal kimlik çatışmaları olarak iki sınıfa ayrılırlar

Daire Başkanlığı

Adalet Bakanlığı Hukuk İşleri Genel Müdürlüğü bünyesinde kurulan Arabuluculuk Daire Başkanlığıdır.

Dava Şartı Arabuluculuk

Davranış Değişikliği

Bireyin belirli bir durumda çevreden gelen etkiler sonucu yaptığı hareketler, söylediği sözler, verdiği tepkiler ve gösterdiği değişimler

Değer Atfetme

Kişilerin belirli bir olay veya insanla olan özel ilişkilerinde kişisel duygu ve deneyimler üzerinden hissedilen yakınlık ve uzaklık üzerinden yaptığı değerlendirme

Değer Biçme

Olay veya insanların ilkeler, kurallar ve normlar bakımdan nitelendirilerek genel değer yargılarına veya genel değer yargılarına dayanarak çıkartılan özel değer yargılarına dayanılarak yapılan değerlendirme

Değer Yargısı

Davranışlara, sözlere, olay, olgu ve nesnelere karşı verilebilecek iyi ve kötü yargılar

Değerlendirici Arabuluculuk

Değerlendirici arabulucu, taraflara muhtemel bir davanın sonucu hakkında tavsiyelerde bulunmakta, dosyanın zayıf ve güçlü yanlarından bahsetmekte, dosyanın içeriğini değerlendirerek, teknik ve hukuki bilgi sağlamaktadır. Bu yöntem, taraflar arasındaki ilişkinin önemli olmadığı ve tarafların uyuşmazlık için hızlı bir çözüm elde etmek istedikleri hâllerde tercih edilmekte, tarafların menfaat ve ihtiyaçlarından çok, hakları üzerinde durulmaktadır.

Deontoloji   

Profesyonel bir mesleği yapanların uygulaması gerekli ahlaki değer ve etik kuralları inceleyen bilim dalıdır. İnsanın belirli temel görevleri olduğunu kabul eden etik kuralları baz almakta ve bu kurallardan kaynaklanan sorumlulukların mesleki çalışmalardaki yerini tespit etmektedir.

Dikkat

İnsanın çevresindeki tüm faktörlerin ve özellikle yakın çevresindeki tüm davranış ve olguların farkında olmasıdır

Direnç Noktası

Taraflardan biri açısından, altında veya üzerinde bir teklif ile müzakerenin artık devam ettirilemeyeceği ve kabul edilebilecek en son noktadır.

Dönüştürücü Arabuluculuk

Tarafların her birinin güçlendirilmesi; ihtiyaç, menfaat, değer ve görüşlerinin tanınması; bu şekilde onların geliştirilmesi fikrine dayanmaktadır ve ilişki odaklı arabuluculuk olarak adlandırılmaktadır. Dönüştürücü arabuluculuk, akran arabuluculuğunda sıklıkla kullanılmaktadır.

Empati

Kişinin kendini bir başka kişinin rolüne koyma yeteneği; karşı tarafın yada tarafların içinde bulunduğu davranışları ve duyguları önyargılı olmadan doğru olarak anlayabilmek ve paylaşabilmek; diğer tarafın pozisyonunu, teklifini ve durumunu kavrayabilmek. Bu yetenek kişilere dünyayı karşısındaki kişinin  gözleriyle  göre  olanağı sağlar. 

Esneklik

Fikirlerinde değişime ve çeşitliliğe açık olmak

Eş Arabuluculuk

Arabuluculuk sürecinin birden fazla arabulucu yardımıyla yürütüldüğü arabuluculuk türüdür

Eşitlik

Tarafların, arabulucuya başvururken ve arabuluculuk süreci boyunca eşit haklara ve imkanlara sahip olmasıdır

Etik

Ahlak, töre, olması gereken davranış biçimi ve ahlaki değerler; felsefenin ödev, yükümlülük, sorumluluk ve erdem gibi kavramlarını analiz eden, doğruluk veya yanlışlık ile iyi veya kötüyle ilgili ahlaki yargıları ele alan, ahlaki eylemin doğasını soruşturan ve iyi bir yaşamın nasıl olması gerektiğini açıklamaya çalışan dalı

Etkileşim

Bir tarafın diğer tarafın zihinsel  durumunu  etkileyebilmesi

Farazi Soru Tipi

Arabuluculuk süreci içinde taraflarda değişik bir bakış açısı uyandıran, onları herhangi bir taahhüt altına sokmaksızın seçenekleri değerlendirmeleri için bir imkan sunan soru tipi

Fikir Oluşumu

Bir tarafın konu hakkındaki kararlarını yönlendiren süreçtir

Gerçeklik Testi

Arabuluculukta, taraflara anlaşma olması veya olmaması durumunda neler kaybedileceğinin açık uçlu sorularla vurgulandığı ve anlatıldığı yöntem

Gizlilik

Arabuluculuk faaliyeti esnasında elde edilen bilgilerin karşı tarafla veya üçüncü kişilerle paylaşılmaması ve arabuluculuk sürecinde hazırlanan belgeler ve süreçte yapılan açıklamaların anlaşmaya varılamaması hâlinde yargısal yollarda delil olarak kullanılması, yapılan açıklamalar ile paylaşılan sırların başka amaçlarla kullanılamamasıdır.

Gönüllülük

Tarafların, sürece başlayıp başlamama, başladığı süreci devam ettirip ettirmeme ve sonuçlandırıp sonuçlandırmama konusunda serbest iradeye sahip olmasıdır.

Gönüllülük

Tarafların, sürece başlayıp başlamama, başladığı süreci devam ettirip ettirmeme ve sonuçlandırıp sonuçlandırmama konusunda serbest iradeye sahip olmasıdır.

Görünüş

Belli, açık, beş duyuya hitabeden, gözlem ve deneye giren

Göz Teması

Sözlü olmayan iletişimin en hassas ve  en  anlamlı biçimidir

Gözlem

Bir olayın, nesnenin veya durumun nitel ve nicel özelliklerinin saptanabilmesi için bir plan doğrultusunda gözetlenip incelenmesidir. Sözel olmayan davranışların incelenmesinde etkilidir.

Güç Dengesizliği

Arabuluculuk sürecine hazırlık, müzakere becerisi, mali kaynak ve hukukçu veya uzmanlara erişim gücüne dayalı olarak taraflar arasında ortaya çıkan göreli eşitsizliktir

Güdümleme (Manipülasyon)

Karşı tarafın fikir, tutum ve davranışlarını onun farkında olmadan etkilemek

Güven

Birinin veya bir şeyin güvenilir, dürüst, iyi veya doğru olmasına inanılması

Güvensizlik

Güvensizlik, kişinin amaçları, idealleri, yetenekleri ve başkalarıyla ilişkileri ile ilgili belirsizliklerinden kaynaklanan, çeşitli sıkıntılarla karşılaştığında ortaya çıkan korunmasızlık ve yetersizlik duygusunu anlatan kavramdır. 

Harvard Müzakere Modeli

Harvard Üniversitesi Hukuk ve İşletme Fakültelerinin uyuşmazlık çözümü stratejileri çalışmaları kapsamında ortaya çıkan, kişileri problemlerden ayrı tutan, talepler yerine ihtiyaçlara odaklanılan, karşılıklı kazanç seçenekleri yaratmaya çalışılan ve müzakerelerde nesnel kriterler kullanılan müzakere yöntemidir

Hazırlık Aşaması

Arabuluculuk faaliyeti için gereken hazırlıkların yapıldığı, taraflarla ayrı ayrı veya birlikte bilgilendirme oturumu düzenlendiği ilk aşamadır ve arabuluculuk faaliyetinin fiilen başlamasından önceki süreyi de kapsayabilir.

Hedef noktası

Müzakereler başlamadan önce tarafların kafalarında belirleyerek masaya geldikleri ve görüşmeler nihai olarak sonuçlandırıldıktan sonra elde edilecek menfaatin sağlanarak masadan kalkılması planlanan nokta

Hoşgörü

Gücenmeyi gerektiren bir tutum ya da davranış karşısında tepki göstermeme, tahammül gösterme

İcra Edilebilirlik Şerhi

Arabuluculuk süreci sonunda düzenlenen anlaşma belgesine ilam niteliğinde belge özelliği kazandıran, edimlerin taraflarca yerine getirilmediği durumlarda anlaşmanın mahkeme kararı aracılığıyla icra edilebilmesine olanak sağlayan yargı kararı

İhtiyaç

Menfaatlerden oluşan ihtiyaçlar, çatışmadaki bir tarafın gerçekte neye ihtiyaç duyduğu ile ilgilidir, öncelikli ve gerçek ihtiyacını tatmin eden hususlardır.

İhtiyaç

Bireyin bir şeyin yokluğunu hissetmesi

İkna

Bilgi ve kanıtların yapılandırıldığı, örgütlendiği, dış görünüş, konuşma tarzı, beden dili ve iletişim yoluyla birden fazla faktörün kullanıldığı tartışma yöntemi

İlk Teklif

Taraflardan birinin istediği ve belirttiği ilk istektir

İnandırma

Bilgi ve kanıta ihtiyaç olmaksızın gerçek yada gerçek dışı bir şeyin doğruluna inandırmak

İnceleme Aşaması

Uyuşmazlığın altında yatan sebeplerin ve menfaatlerin ortaya çıkarıldığı aşama

İradilik

Tarafların, arabulucuya başvurmak, süreci devam ettirmek, sonuçlandırmak veya bu süreçten vazgeçmek konusunda serbest olmaları halidir. Taraflar, sulhe ulaşma konusunda serbest iradeye sahiptir ve çözümü kabul edip etmeme veya çözüm konusunda anlaşılmışsa, bunun içerik ve şartları hakkında karar verme yetkisine sahiptir

İşbirlikçi Müzakere Modeli

Her iki tarafın da ortak kazancını maksimum düzeye çıkardığı ve herkesin bir şeyler kazandığı hissi ile görüşmelerden ayrıldığı uzlaşmalardır Bütünleştirici Müzakere Modeli olarak adlandırılan ve rekabetçi yaklaşımın tersi olan modeldir

Kaçınmacı Yaklaşım

Bir tarafın kendi isteklerini yada karşı tarafın isteklerini önemsememesi, tartışmaya ve çatışmaya girmemesi, çatışmayı ertelemesidir.

Kapalı Uçlu Soru

Kapalı uçlu sorular, iki seçenekli sorulardır; bu tip sorularda cevap, sadece “evet-hayır”, “katılıyorum-katılmıyorum” ve benzeri şekilde iki seçeneklidir.

Karar Verme Süreci

Bir tarafın olası alternatiflerden birini seçmesindeki tüm faktörleri, düşünceleri, yöntemleri ve kuralları içeren süreç

Karşı Teklif

Taraflardan birinin verdiği ilk teklife karşılık verilen ilk karşılıktır.

Karşılıklı Konuşma

Çift taraflı bir iletişimde her bir kişinin

Hem konuşmacı hem dinleyici hem gönderici hem de alıcı olduğu model

Katılımcı Gözlem

Gözlemcinin gözlemlediği grubun bir parçası olduğu, grup içinde sorumluklarının bulunduğu ve aktif rol alabileceği etkinliklerin bulunduğu gözlem türüdür. Sözel olmayan davranışların incelenmesinde etkilidir.

Kaygı

Strese tepki olarak ortaya çıkan karmaşık psiko- fizyolojik sürece de kaygı adı verilir. Kaygısı olan bir
kişide bir korku hali, nefes almada güçlük, çarpıntı, ağız kuruluğu, terleme,
solukluk, halsizlik, gerginlik ve tedirginlik halleri görülür.

Kazan – Kazan Yöntemi

Uyuşmazlıkların çözümünde karşılıklı kazanç ve menfaatlerin gözetildiği ve elde edildiği, ilave yeni değerler yaratılabildiği, ihtiyaca dayalı, bütünleştirici ve birleştirici müzakere yöntemi

Kolaylaştırıcı Arabuluculuk

Tarafların uyuşmazlığın çözümünde ortak menfaatlerinin bulunması üzerine yapılandırılmış bir arabuluculuk türüdür ve bizzat taraf katılımı sağlanmakta, süreç, taraflar arasındaki iletişimi geliştirici ve aydınlatıcı bir yol izlemekte, arabulucu hukuki değerlendirme yapmamakta, taraflara tavsiyelerde bulunmamakta, hukuki bilgiler sunmamakta tarafların tartışmalarına mümkün olduğunca az müdahale edilmektedir.

(İngilizce Faciliative Mediation)

Korelasyon

Birden fazla değişken arasındaki ilişkinin derinliğini ve mantıksal bağını gösteren yöntem

Meslek Etiği

Meslek etiği, belirli bir meslek grubunun, meslek üyelerine emreden, onları belli kurallarla davranmaya zorlayan kişisel eğilimlerini sınırlayan, yetersiz ve ilkesiz üyeleri meslekten dışlayan, mesleki rekabeti düzenleyen ve hizmet ideallerini korumayı amaçlayan mesleki ilkeler bütünüdür.

Mimik

Duyguları, düşünce ve olayları belirtecek biçimde yüzde beliren hareketler; sözlü olmayan iletişim yöntemi

Muhtemel Anlaşma Zemini 

Tarafların anlaşmalarının mümkün olabileceği aralığı ifade eder. (Bknz: Anlaşma aralığı)

Müzakere

Doğrudan görüşme yoluyla, iki veya daha fazla tarafın belirli bir sonuca varmaları gereken hâllerde, karşılıklı kabul edilebilir bir çözüme ulaşmak için, tartışma ve ikna yoluyla farklılıklarını gidermeye çalıştıkları, taleplerini kabul ettirmeye odaklandıkları, bilgi ve hüner sergiledikleri bir iletişim ve karar verme sürecidir.

Müzakere Süreci

İki veya daha fazla tarafın, başlangıçta hedefleri farklı olduğu halde birlikte bir sonuca varmalarını gerektiren durumlarda karşılıklı kabul edilebilir bir çözüme ulaşmak için tartışma ve ikna yoluyla farklılıkları gidermeye çalıştıkları bir etkileşim sürecidir. 

Müzakeredeki Anlaşmanın Alternatif B Planı – BATNA

(İngilizce: BEST ALTERNATIVE TO A NEGOTIATED AGREEMENT)

Karşı tarafın müzakereye girmemesi veya mevcut müzakerenin başarısız olması ve anlaşma sağlanamaması durumunda uygulanacak B Planıdır.

Nedensellik Bağı

Sebep sonuç ilişkisinin kurulması

Negatif Önerme

Olumsuz durumları öne çıkararak ikna etmeyi amaçlayan yöntem

Norm

Kişilerin belli durumlardaki davranış biçimleri veya beklenilen davranış şekilleri; ortak beklenti ve davranış standartları

Öfke

Engellenme, incinme, gözdağı benzeri bir durum karşısında gösterilen saldırganlık tepkisi ve kızgınlık

Özetleme

Aktif dinleme yapmak ve duyduklarını tarafsız ve ayrımcı olmayan bir dille sadeleştirmek; arabuluculuk müzakere sürecinde, derine ve detaylara inildikçe konuların karmaşıklaşmasını ve dağınıklaşmasını önlemek üzere belli aralıklarla konunun netleştirilmesini sağlamayı amaçlayan yöntem

Pazarlık

Bir tarafın diğer tarafın davranışlarını değiştirmeye yönelik ve genellikle bir şeyi başka bir şeyle değiştirmek için yapılan bir seri önerinin ve karşı tekliflerin yer aldığı bir süreçtir.

Pozisyon

Pozisyon; masada ne istendiği hakkındaki söylemler ve bir tarafın masadaki istekleridir.

Pozitif Önerme

Olumlu durumları öne çıkararak ikna etmeyi amaçlayan yöntem

Problem Çözme

Tarafların birlikte kazanmayı tercih ederek rasyonel davranış sergilemesi ve bireysel çıkar yerine her iki tarafın çıkarının düşünülmesidir.

Propaganda

Karşı tarafın fikir,  karar ve eylemlerini  yönlendirmek  için  bilinçli ve sistematik çaba

Rekabetçi Yaklaşım

Taraflardan birinin kendi çözüm yolunu karşı tarafa kabul ettirme çabasında olduğu, isteğinde mutlak haklı olduğunu düşündüğü, karşı tarafın ne istediğin önemsemediği, gerilimin yükseltildiği ve hedefe odaklanıldığı müzakere biçimidir

Risk

Herhangi bir olayın gelecekteki sonucunun kesin olmadığı, fakat sonuçlarının gerçekleşme olasılıklarının bilindiği veya tahmin edilebildiği durum

Rol

Kişinin canlandırdığı karakter

Sert Tepki

Kendi görüşlerinin ve inançlarının mutlak doğru olduğunu düşünen bireylerin tepkileridir.

Sır Saklama Yükümlülüğü

Arabuluculuk sürecindeki gizlilik kapsamına giren konuların ifşa edilmemesidir.

Son Tutanak

Arabuluculuk faaliyetinin sonunda ve tarafların anlaştıkları, anlaşamadıkları veya faaliyet başka sebeple sona erdi ise bu sebeplerin yazıldığı, arabuluculuk sürecinin sona erdiğini belgeleyen, arabulucu ve taraflar veya vekillerince imzalanan tutanak

Sonuç Evrakı

Arabuluculuk sürecinin olumlu bitmesi halinde tarafların anlaştıkları konuların yazıldığı belge

Sonuç Tutanağı

Arabuluculuk sürecinde bir karar mercii bulunmamaktadır. Süreç sonunda tarafların vardığı sonuç tutanağa yazılmaktadır. Taraflar uyuşmazlıklarını anlaşarak veya anlaşamayarak sonuçlandırır. Taraflar arabuluculuk faaliyeti sonunda anlaşmaya varır ise, varılan anlaşmanın kapsamı taraflarca belirlenir ve bir anlaşma belgesi düzenlenir. Aksi halde anlaşmama tutanağı düzenlenir.

Sözlü İletişim

Düşünce ve tekliflerin dille, yani, sesli olarak ifade edilmesidir

Sözsüz İletişim

Farkında olmaksızın yada bilerek gerçekleşen, yüz ifadesi, beden duruşu, konuşma tarzı, jest ve mimikler, ses tonu, mesafe ve giyim tarzı gibi ayrıntılarla ortaya çıkan iletişimdir

Şeffaflık

Kararların, kurallar ve düzenlemeler doğrultusunda alınması ve uygulanması, alınan kararlardan etkileneceklerin bilgiye erişiminin sağlanması ve bu bilginin de ulaşılabilir, anlaşılır ve somut olması prensibidir.

Tahkim

Tarafsız üçüncü kişi olan hakemin yaptığı yargılama sonucunda tarafları bağlayıcı bir karar vererek uyuşmazlığı çözmesine dayalı alternatif uyuşmazlık çözüm yöntemidir.

Tarafsızlık

Arabulucunun görevini yerine getirirken söz, davranış ve görünümünde kendi duygu, değer ve önceliklerine yer vermemesi, uyuşmazlığın dışında kalan bir tarafsız ve profesyonel üçüncü kişi olmasıdır.

Tartışma

İnsanların bir konu hakkındaki farklı fikirlerini ifade ettikleri durum; kabul edilebilir bir anlaşmaya varmak için taraflar arasında gerçekleştirilen görüşmeler, açıklamalar, sentezler, öneriler

Tepki

Bir söz ve eylemin yol açtığı, uyandırdığı karşı eylem; herhangi bir etkiye yanıt olarak doğan davranış ya da söz

Türkiye Arabulucular Etik Kuralları

Türkiye Arabulucular Etik Kuralları karşılaştırmalı hukuktaki etik ve uygulama kuralları dikkate alınarak ülkemizin arabuluculuk sistemi ile sosyal ve kültürel değerlerine uyumlu olacak biçimde, Adalet Bakanlığı Hukuk İşleri Genel Müdürlüğü Arabuluculuk Daire Başkanlığı tarafından hazırlanmış olup, Arabuluculuk Kurulu tarafından gözden geçirilerek 2017 yıl sonunda kabul edilmiştir.

Uyuşma Stratejisi

Diğer adı teslim olma stratejisidir. Taraflardan birinin kendisi veya grubun ortak çıkarı için ilgisinin ve endişesinin düşük olması sonucunda karşı tarafın isteklerini ve taleplerini kendi istek ve taleplerinden daha doğru veya anlamlı bularak çatışma halinin çözülmesidir.

Uyuşmazlık

Uyuşmazlık kavramı; bir veya daha fazla kişinin istekleri, çıkarları, değerleri, inançları, sınırlı bir kaynağın paylaşımındaki görüşleri veya ihtiyaçları farklı olduğunda veya çeliştiğinde, ortaya anlaşmazlık çıkması veya gerginlik yaşanması durumudur. Uyuşmazlık, anlaşmazlığın aleniyet kazandığı bir aşamadır ve bu aşamadan sonra müzakere, arabuluculuk veya üçüncü bir kişinin kararı ile giderilebilmesi mümkündür.

Uzlaşma

Hem kendi ve hem de karşı tarafın istek ve ihtiyaçlarının orta bir noktada dengelenerek elde edilmesi yönünde sergilenene müzakere tarzıdır.

Uzlaşmacı Yaklaşım

Orta yollu çözümle ortada buluşulduğu, aradaki farkın ikiye bölündüğü, taraflar tam bir tatmin sağlayamadığı ve durumu idare ettiği, zaman baskısı olduğunda kullanılan, kazanan ve kaybeni olmayan müzakere yaklaşımı

Yansıtma

Kişinin söylemini aynı kelimelerle, aynı ses tonu ve aynı beden dili ile geri bildirme

Yarı Kapalı Uçlu Sorular

Yarı kapalı uçlu sorular, kapalı uçlu soru tipine “başka” veya “diğer” gibi açık uçlu seçeneğin eklenmesi yoluyla sorulan sorulardır. Yarı açık uçlu sorular, sorunun cevabı dışında başka bir yanıt verilebilen sorulardır.

Yarışmacı Yaklaşım

Uyuşmazlık çözümünde bireyin amacının ne pahasına olursa çatışmadan galip çıkmak olması halidir.

Yeniden Çerçeveleme

Kelimelerin düzeltilmesi, yeniden düzenlenmesi ve değiştirilmesi yoluyla onlara daha olumlu anlam kazandırılması; yapıcı olmayan çerçeveden uzaklaşmak, farklı ve pozitif bir ifadeye ulaşmak, problemin çözümüne hiçbir katkısı olmayan kısımlardan kurtulmak

Zaman Yönetimi

Üreticiliği ve verimliliği arttırmak amacıyla, belirli aktiviteler üzerinde harcanan zamanı bilinçli bir şekilde kontrol etme yöntemidir.