Hukuk Ansiklopedisi Herkes İçin Adalet
10 Ağustos – Hukuk Takvimi
1792 | Fransız Devrimi: Fransa’da krallık kaldırıldı. Tuileries Sarayı yağmalandı, XVI. Louis tutuklandı. |
1809 | Ekvador‘un başkenti Quito, İspanyol İmparatorluğu‘ndan bağımsızlığını ilan etti. |
1876 | Padişah V. Murat akli dengesini yitirdiği gerekçesiyle tahttan indirildi. |
1900 | 19.yüzyılın önemli hukukçu ve tarihçisi Ahmed Cevdet Paşa İstanbul’da öldü. |
1904 | Fransız avukat ve eski başbakan Pierre Waldeck-Rousseau doğdu. (2 Aralık 1846 -10 Ağustos 1904) Nantais Poitiers Fakültesi’nde hukuk okudu ve Paris barosuna kaydolarak avukatlığa başladı. Mali hukuk işlerinde uzmanlaştı. 1879 yılında milletvekili seçildi. 1882’de ilk yasa tasarısını hazırlayarak örgütlenme özgürlüğünün savunucusu oldu. 21 Mart 1884 Waldeck-Rousseau Yasasını hazırladı. 14 Kasım 1881 – 30 Ocak 1882 ve 21 Şubat 1883 – 6 Nisan 1885 tarihleri arasında içişleri bakanı olarak görev yaptı. Başbakanlığı döneminde (22 Haziran 1899 – 7 Haziran 1902) Dreyfus olayının çözüme kavuşmasını ve Fransa’da sendikaların yasallaşmasını sağladı. |
1912 | Jorge Amado dünyaya geldi. Rio de Janeiro Federal Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nde hukuk okudu ancak hiçbir zaman avukatlık yapmadı. Solcu faaliyetleri Getúlio Vargas’ın diktatörlük rejimi altında hayatını zorlaştırdı . 1935’te ilk kez tutuklandı ve iki yıl sonra kitapları alenen yakıldı. Brezilya’nın kuzeydoğu bölgelerinin yaşantısını işlediği eserleriyle öne çıkan bir yazar oldu, uluslararası övgü kazanan pek çok romanın yazarıydı. 1984 yılında Cumhurbaşkanı François Mitterrand tarafından Fransız Légion d’Honneur nişanı ile ödüllendirildi.6 Ağustos 2001’de yaşamını yitirdi. |
1913 | II. Balkan Savaşı sona erdi: Bulgaristan, Romanya, Sırbistan, Karadağ ve Yunanistan arasında Bükreş Antlaşması imzalandı. Bükreş Antlaşması II. Balkan Savaşı’nı bitiren antlaşmadır. Beş ülkeyle birden savaşmak zorunda kalan Bulgaristan, savaştan yenik çıkarak antlaşmayı imzalamak zorunda kalmıştır. Antlaşma sonucunda Dobruca’nın tamamı Romanya’ya verildi. Osmanlı Devleti, savaştan yararlanarak, I. Balkan Savaşı’nda kaybettiği Kırklareli, Edirne ve Dimetoka (1915’te Bulgaristan’a bırakılmıştır)’yı geri aldı. Makedonya, Sırbistan ile Yunanistan arasında bölündü. Akova’nın tamamı Karadağ’a bırakıldı. |
1915 | Divanı harbi örfilere muhavvel ceraimin heyeti tahkikiye bu Ilınmayan yerlerde sureti tahkiki hakkındaki 10 ağustos 1331 tarihli kanunu muvakkat ilan edildi. |
1920 | I. Dünya Savaşı: Osmanlı Padişahı VI. Mehmet’in temsilcileri, Osmanlı Devleti ile müttefikler arasında, 10 Ağustos 1920’de Fransa‘nın başkenti Paris‘in 3 km batısındaki Sevr (Sèvres) banliyösünde bulunan Seramik Müzesi’nde (Musée National de Céramique) imzalandı. Sevr Anlaşması hükümleri uyarınca, Anadolu ve Rumeli toprakları düşmanlarca paylaşılmaya başlandı. Bir buçuk yıl civarında bir zaman diliminde büyük tartışmalarla hazırlanan Sevr Antlaşması, on iki bölüm ve 433 maddeden oluşmaktadır. Antlaşma imzalandığı dönemde devam eden Türk Kurtuluş Savaşı’nın sonucunda Türklerin galibiyetiyle, bu antlaşma yerine 24 Temmuz 1923’te Lozan Antlaşması imzalanıp uygulamaya konulduğundan Sevr Antlaşması geçerliliğini kaybetmiştir. |
1951 | Denizcilik Bankası Kuruluş Kanunu kabul edildi. Türkiye Denizcilik Bankası T.A.O. 5842 sayılı Kanun’la kurulmuş kamu bankasıdır. Ana Sözleşmesinde yer alan faaliyet konuları; Bankacılık Türkiye kıyılarında ve yabancı denizlerde nakliyat Şehir hatları Liman işleri Denizde can ve mal güvenliği işleri (Sahil Güvenlik ve Deniz Liman Şube Müdürlüğü (Deniz Polisi)) Denizde gemi kurtarma işleri,(Kıyı emniyeti) Fabrika ve havuzlar (Tersanecilik) tir. |
1951 | CHP’nin Malvarlığına El Konulmasına ve Halkevlerinin Kapatılmasına Dair Kanun, 8 Ağustos 1951 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisinde kabul edilmiş, 10 Ağustos 1951’de resmi gazetede yayınlanarak yürürlüğe girmiştir. |
1969 | 1136 sayılı Avukatlık Kanunu İle Kurulması Öngörülen Türkiye Barolar Birliği’nin kuruluş hazırlıkları Kanununun geçici 10. Maddesi uyarınca tamamlandıktan sonra ilk toplantı 9-10 Ağustos 1969 günü Ankara’da Yeni Sahne Salonunda yapılmıştır. |
1970 | Ekonomik tedbirler paketi olarak 10 Ağustos Kararları açıklandı. |
1971 | ILO 102 No’lu Sosyal Güvenlik (Asgari Standartlar) Sözleşmesi Resmi Gazetede Yayımlandı. Türkiye, Sözleşmenin 2. maddesinin (b) fıkrasında öngörüılen yetkiye dayanarak, sadece hastalık ödeneklerine ilişkin III’ncü, ihtiyarlık yardımlarına ilişkin V nci, iş kazalarıyla meslek hastalıkları halinde yapılacak yardımlara ilişkin VI ncı, malüliyet yardımlarına ilişkin IX uncu ve ölüm yardımlarına ilişkin X ncu bölümlerine ait mükellefiyetlerin kabulü, sağlık yardımlarına ilişkin II nci ve analık yardımlarına ilişkin VIII inci bölümlere ait mükellefiyetlerin ise sözleşmenin 3. maddesinde öngörülen yetkiye dayanılarak 9. maddesinin (d) fıkrası ile 48. maddenin (c) fıkrasındaki geçici istisna hükümlerinden yararlanmak suretiyle kabulü kaydıyla onaylamıştır. |
1951 | New York’ta başlayan sekiz silahlı saldırıyı kabul eden Amerikalı seri katil David Berkowitz 10 Ağustos 1977’de tutuklandı ve sekiz silahlı saldırıyla suçlandı, hepsini itiraf etti. 1 Haziran 1953’te Brooklyn’de,(New York) doğdu. Temmuz 1977’ye kadar altı kişiyi öldürdü ve yedi kişiyi de yaraladı. Öldürme çılgınlığı adı altında New Yorkluları terörize etti ve dünya çapında ün kazandı. 17 yaşında asker alınmış ve Birleşik Devletler Ordusunda görev yapmıştı. İşlediği suçlarla övünüyor ve polisle alay ediyordu. |
1983 | DİSK’e bağlı Tümka-İş ve Limter-İş sendikalarının 59 yöneticisi hakkında 6 yıl 8 ay ile 20 yıl arası hapis istemiyle dava açıldı. Sendikaların, açıldıktan bir süre sonra “mevcut iktisadi-sosyal nizamı değiştirmek için faaliyet gösterdikleri” iddia edildi. |
1983 | Devam eden Barış Derneği Davası‘nda Maltepe Lisesi eski müdürü Şefik Asan savunma yaptı ”Barışa düşman olan düşünce insanlığa da düşmandır.” |
1983 | Yeni “Dernekler Yasası Tasarısı” Danışma Meclisi’nden geçti. Tasarı 7 Ekim 1983’te resmi gazetede yayınlandı. |
1987 | Başbakanlık da yapan Yunan şairi, avukat ve siyasetçi Yeoryos Atanasiadis-Novas öldü. (Doğumu: 9 Şubat 1893, Naupactus) Hukuk bölümünü Atina Üniversitesi‘nde okudu. İlk olarak 1926 yılında Aetolia-Acarnania vilayetini temsil eden Yunan Parlamentosu’na tekrar tekrar 1964 yılına kadar görev yapmak üzere seçildi. Bir ticaret avukatı olarak 1945’te İçişleri Bakanı, 1950’de Eğitim Bakanı ve 1951’de Sanayi Bakanı olarak görev yaptı. Bununla birlikte, 1961’de o sırada sağ kanat hükûmetlerin yolsuzluğuna karşı olarak Merkez Birliği’ne (EK) katılan muhafazakârlardan biriydi. 1964’te EK’nin iktidara gelmesinden sonra Yunan Parlamentosu Başkanı oldu. 1987’de Atina’da 94 yaşında öldü. |
1988 | “İşkenceye Karşı Birleşmiş Milletler Sözleşmesi” yürürlüğe girdi. Türkiye, ”Lahey Adalet Divanı’nın hakemliği” maddesine çekince koydu. Sözleşmeye göre, işkenceyle alınan ifadelerin delil olarak kabul edilmemesi; savaş hali/tehdidi, OHAL, siyasi istikrarsızlık vb. sebeplerin işkencenin gerekçesi olamaması bulunuyordu. |
2000 | Teksas valisi ve Cumhuriyetçi Parti başkan adayı George W. Busch bir zihinsel engellinin idamını onayladı. Zeka yaşı 12 olan Oliver David Cruz idam edildi. |
2003 | Dünya Felsefe Kongresi İstanbul’da başladı. Kongre’de “Dünyanın problemleri karşısında felsefenin olanakları” tartışıldı. |
2004 | 10 Ağustos 2004 günü Bakanlar Kurulu kararıyla Başbakanlık uhdesinde Kamu Görevlileri Etik Kurulu oluşturuldu. |
2005 | Kürt sorununun demokratik ve barışçı yollarla çözümü için hükümete çağrı yapan 150 kişi bildiri yayınladı. Bildiri metni dönemin Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan’a heyet sözcüsü Gençay Gürsoy tarafından sonuldu. |
2005 | Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmelik yeni hükümler getirdi. “İşyeri açma ve çalışma ruhsatı alınmadan açılan işyerlerinin yetkili idareler tarafından kapatılması zorunludur. Bu durumda herhangi bir süre verilmesi de söz konusu değildir” |
2006 | Sosyalist sendikacı ve siyasetçi Kemal Nebioğlu yaşamını yitirdi. (Doğumu: 1926, Rize) DİSK‘in kurucularındandır ve Türkiye İşçi Partisi‘nin kuruluşunda yer alan 12 sendikacıdan biridir. 12 Eylül 1980’den sonra DİSK davasıyla ilgili olarak tutuklanmış, 4 yıl tutuklu kalmıştır. 1962 yılında genel sekreterliğine getirildiği TİP’ten 1965 seçimlerinde Tekirdağ Milletvekili olarak seçilmiştir. Seçildiğinde Gıda İş Sendikası Genel Başkanı’dır. Meclis’te Türkiye İşçi Partisi Grup Başkan Vekilliği’ni de bir süre yürütmüştür. 1976 yılında Türkiye’de kitlesel ölçekte ilk kez kutlanan 1 Mayıs İşçi Bayramı‘nın düzenlenmesine önayak oldu ve Tertipleme Komitesi Başkanlığı’nı yaptı. 10 Ağustos 2006 tarihinde, kanser tedavisi gördüğü hastanede yaşamını yitirdi. |
2014 | 12. Türkiye cumhurbaşkanlığı seçimi sonucunda Recep Tayyip Erdoğan Cumhurbaşkanı seçildi. Erdoğan halkoyu ile seçilen ilk Cumhurbaşkanı oldu. 29 Ekim 1923’ten 10 Ağustos 2014 tarihine kadar, askeri darbe ile iktidara gelen Kenan Evren dışındaki tüm cumhurbaşkanları Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından seçilmişti. |
2015 | Fransız hukukçu ve siyasetçi Hubert Haenel yaşamını yitirdi. (Doğumu: 20 Mayıs 1942, Pompey) Ulusal Yargı Okulu’nu bitirdi. Belli bir süre hakimlik yaptıktan sonra, 1986 yılında RPR‘den senatör seçildi. 2008-2010 yıllarında Senato Avrupa İşleri Komisyonu Başkanlığı görevinde bulundu, ayrıca Alsace Bölgesel Konseyi Başkan yardımcılığı, Venedik Komisyonu yedek üyeliği, Yüksek Adalet Divanı üyeliği, Senato Başkanlık Divanı Sekreter üyeliği görevlerini yürüttü ve 25 Şubat 2010’da Senato Başkanı Gérard Larcher tarafından Anayasa Konseyi üyeliğine atandı. Jean-Claude Colliard‘ın ölümü üzerine Venedik Komisyonu asıl üyesi oldu. 10 Ağustos 2015 tarihinde öldü. |
2015 | Bakırköy Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından, haklarında “örgüt kurma” iddiasıyla yakalama kararı çıkarılan eski savcılar Zekeriya Öz ile Celal Kara Gürcistan üzerinden Ermenistan’a kaçtı. |
2023 | Anayasa Mahkemesi, BİK’in Evrensel, BirGün, Cumhuriyet ve Sözcü gazeteleri için aldığı ilan kesme cezalarına dair 10 Ağustos 2023 tarihinde ihlal kararı verdi. Mahkeme gerekçesinde, basın ve ifade özgürlüğünün ihlal edildiğini, bunun yapısal sorunlardan kaynaklandığını tespit etmiş ve sorunla ilgili TBMM’ye bilgi verilmesine hükmetmiştir |
2023 | Eski İstanbul Cumhuriyet Başsavcısı ve Anayasa Mahkemesi (AYM) Üyesi İrfan Fidan’ın Gerçek Gündem’de yayımlanan bir haber hakkındaki şikayetiyle “Ankara Özel Soruşturma Bürosu’nun ‘terörle mücadelede görev almış kişileri hedef gösterme’ suçlamasıyla 10 Ağustos 2023 tarihli iddianamesi ile Faruk Eren ve Faruk Karabay hakkında dava açıldı. Sanıklara yurtdışına çıkış yasağı getirildi. |
2024 | İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi, Türkiye İşçi Partisi’nden (TİP) Hatay Milletvekili seçilen ancak hapishaneden çıkarılmayan Can Atalay‘ın tahliye başvurusuna ilişkin kararını verdi. Mahkeme, sorumluluğun Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde olduğunu belirtti ve ‘karar verilmesine yer olmadığına’ hükmetti. AYM, daha önce verdiği kararların yanı sıra son olarak TMBB tarafından alınan kararın yok hükmünde olduğuna hükmetmişti. |
|
10 Ağustos – Hukuk Takvimi
