Hukuk Ansiklopedisi
8 Ağustos – Hukuk Takvimi
| 117 | Asalet, erdem ve doğru yöneticiliğin sembolü olarak görülen Marcus Ulpius Nerva Traianus (Trajan) yaşamını yitirdi. (Doğum: 18 Eylül 53) Roma İmparatorluğu’nun beş iyi imparatorundan ikincisidir. Tahta çıktığı MS 98 yılından öldüğü 117 yılına kadar Roma İmparatorluğu’na altın çağını yaşatmıştır. Roma Senatosu tarafından kendisine “Optimus” mahlası verilmiştir. Adaletli yönetimin sembolü olarak öne çıkmıştır. Domitianus dönemindeki tiran yasalarını kaldırdığı ve yerine yeni yasaları getirmiştir. Aldığı kararlarda yargıya ve yasalara saygı göstermiştir. Roma Hukuku’na yaptığı en büyük katkı, küçük çocuklar ve terkedilmiş bebekler için çıkardığı kanundur. |
| 1876 | Thomas Edison, “mimeograph” da denen teksir makinesinin patentini aldı. |
| 1931 | Hoover Barajı‘nda işçiler greve başladı. Su için dört yönlendirme tüneli oluşturmak kanyon duvarlarının patlatılmasını gerektiriyordu. Sıkı zaman süreleri ile karşı karşıya olan işçiler, 140 derecelik tünellerde karbon monoksit ve tozla boğuldular, bu koşullar yüzünden altı günlük bir grev başlattılar. |
| 1943 | Avukat ve siyasetçidir Dengir Mir Mehmet Fırat 8 Ağustos 1943’te Adıyaman Kâhta’da doğdu. (Ölümü: 12 Temmuz 2019 Ankara) Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi‘ni bitirdi. Çiftçilik, serbest avukatlık, ihracatçılık yaptı.Akdeniz İhracatçılar Birliği Yönetim Kurulu Üyeliğini yürüttü. Adalet ve Kalkınma Partisi Kurucu Üyeliği ve Genel Başkan Yardımcılığı görevini üstlendi. 21. Dönem Adıyaman, 22.ve 23. Dönem Mersin, 25. Dönem Adana Milletvekilliği yaptı. 12 Temmuz 2019’da Ankara‘da akciğer kanseri tedavisi gördüğü bir hastanede 76 yaşında öldü. |
| 1949 | Avrupa Konseyi ilk toplantısını Strasbourg‘da yaptı. Türkiye, Avrupa Konseyi’ne kabul edildi. Avrupa Konseyi, Avrupa çapında insan hakları, demokrasi ve hukukun üstünlüğünü savunmak amacıyla kurulmuş hükûmetler arası bir kuruluştur. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, Avrupa Konseyi’ne bağlıdır. Avrupa Konseyi’ne Belarus, Kazakistan ve Vatikan hariç tüm Avrupa ülkeleri üyedir. |
| 1951 | Halkevlerinin kapatılarak, mallarının Hazine’ye devredilmesine dair 5830 sayılı kanun TBMM‘de kabul edildi. Halkevleri veya Halkevleri Derneği, Türkiye genelinde barınma, sağlık, eğitim, çevre, kadın ve engelli haklarının savunulması ve genişletilmesi için faaliyet gösteren ve “Kamu Yararına Çalışan Dernek” statüsünde olan bir sivil toplum kuruluşudur. 27 Mayıs 1960’ta gerçekleşen askerî darbe sonrasında Halkevleri 21 Nisan 1963 tarihinde bir dernek statüsünde, bağımsız bir demokratik kitle örgütü olarak tekrar kurulmuştur. Ancak, 12 Eylül 1980 tarihinde gerçekleşen askerî darbe ile Halkevleri yeniden kapatılmış, bir kez daha tüm varlıklarına el konulmuştur. |
| 1960 | Gazeteci siyasetçi ve yazar Mustafa Balbay, 8 Ağustos 1960’ta Güney Yeşilova’da doğdu. 1981 yılında Ege Üniversitesi İletişim Fakültesi’ni birincilikle bitirdi. Öğrenciliği sırasında 1980’de İzmir’in yerel yayın organı Gazete İzmir’de gazeteciliğe başladı. 1981’de Milliyet Gazetesi İzmir bürosunda ve daha sonra Cumhuriyet Gazetesi İzmir bürosunda muhabir olarak çalıştı. 1985’te Cumhuriyet Gazetesi İzmir Bürosu İstihbarat Şefi, 1989’da Cumhuriyet Gazetesi Ankara Bürosu Haber Müdürü, 1992’de Cumhuriyet Gazetesi İstanbul Haber Merkezi Müdürü oldu. 1993 yılında Cumhuriyet Gazetesi’nin Ankara Temsilcisi oldu. 1993’ten itibaren köşe yazarlığına başladı. Gazetenin baş sayfasında, daha önce Uğur Mumcu’nun Gözlem başlıklı köşe yazılarının yayımlandığı köşede “Gündem” başlıklı köşe yazılarını yayımlayan Balbay, köşe yazarlığı ve gazetenin Ankara Temsilciliği görevini birlikte yürüttü. 24. Dönem İzmir 2. Bölge milletvekili, Cumhuriyet Gazetesi Vakfı Yönetim Kurulu üyesi, Cumhuriyet Gazetesi Yayın Kurulu üyesi olarak görev yaptı. 6 Mart 2009 da hükûmeti düşürmeye teşebbüs suçlamasıyla tutuklanmış 5 Ağustos 2013’te İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi tarafından karara bağlanan Ergenekon davasında 34 yıl 8 ay hapis cezasına çarptırılmıştır. 9 Aralık 2013 tarihinde tahliye edilip, 10 Aralık 2013 tarihinde milletvekili yemini ederek göreve başlamıştır. |
| 1961 | Hitit Kanunui Hamurabi Kanunu, Asur Kanunları ve Üç Sami Kanun Koyucu gibi eserlerin sahibi Avram Galanti Bodrumlu yaşamını yitirdi. Dil, tarih ve hukuk alanındaki eserleri ile iz bıraktı.
|
| 1963 | Amerika Birleşik Devletleri, Sovyetler Birliği ve İngiltere nükleer denemeleri durdurma antlaşması imzaladılar. |
| 1964 | İtalyan hukukçu, akademisyen ve siyasetçi Prof. Dr. Giuseppe Conte 8 Ağustos 1964‘te Foggia’da doğdu. Roma La Sapienza Üniversitesi‘nden mezun oldu. Avukatlık yaptı ve aynı zamanda akademik kariyerini sürdürdü. Yale Üniversitesinde misafir araştırmacı olarak bulundu. Çok sayıda üniversitede özel hukuk alanında profesör olarak çalıştı. 18 Eylül 2013 tarihinde Temsilciler Meclisi İdari Yargı Başkanlık Kurulu üyesi olarak seçildi ve ardından bu kurulun başkan yardımcısı oldu. 2018 seçimleri sonrası İtalya başbakanı olarak görev yaptı. 2020 yılında İtalya’nın COVID-19 sürecindeki zayiatı nedeniyle savcıya tanık olarak 3 saat ifade verdi. 6 Ağustos 2021 tarihi itibarıyla Beş Yıldız Hareketi başkanlığını üstlendi. |
| 1974 | ABD Başkanı Richard M. Nixon, Watergate skandalı nedeniyle istifa etti. Nixon, istifa eden ilk ABD Başkanı oldu. |
| 1980 | Maraş Katliamı Davası sonuçlandı: 22 ölüm, 14 müebbet, 332 5-15 yıl arası hapis cezası ve 414 beraat. Müdahil avukatların MHP hakkında suç duyurusunda bulunulması talebi kabul edilmedi. |
| 1980 | 2 Ağustos’ta Beşiktaş’ta Kemal Türkler’in öldürülmesiyle ilgili bildiri dağıtırken gözaltına alınan İGD (İlerici Gençler Derneği) üyesi İTÜ Metalürji Fakültesi öğrencisi Faruk Tuna’nın cesedi ailesi tarafından hastanede bulundu. 1988’de gözaltında işkenceyle ölümden dava açılan 1 polis 5 yıl 4 ay hapis cezasına çarptırıldı ve 21 Aralık 1993’de ceza kesinleşti. Polisin ismini verdiği 5 polisten biri daha 4 yıl 5 ay hapse mahkum oldu, temyize gidildi ve 28 Mayıs 2003’de dava zamanaşımı gerekçesiyle düştü. Tuna’nın ailesinin 1994’de İçişleri Bakanlığı hakkında açtığı maddi ve manevi tazminat davası aile lehine sonuçlandı. |
| 1983 | “Yarın…Yarın” adlı romanında komünizm propagandası yaptığı iddiasıyla 5-10 yıl arası hapis istemiyle dava açılan Pınar Kür beraat etti. |
| 1985 | Buca Cezaevi’ndeki baskılara karşı 12 Eylül 1981’de Milli Güvenlik Konseyi’ne hitaben avukatları ile toplu dilekçe veren 233 mahpustan 34’ü 6 ay-2 yıl arası hapse mahkum oldu. Askeri Mahkeme, 34 mahpusun verdiği dilekçelerde ”Konsey’e hakaret ettikleri” kanaatine vardı. |
| 1986 | Şair İsmail Uyaroğlu’nun Milliyet Sanat’taki “Kısas-ı Enbiya-i Şuara” başlıklı şiirinden dolayı savcılığa suç duyurusunda bulunuldu. Suç duyurusunda şiirde “Allah’a, peygamberlerine ve kitaplarına hakaret edildiği” iddia edildi; sorumlular için kamu davası da istendi. |
| 1990 | Devrimci Sol Ana Davası’nda yargılanmakta iken, Halepçe Katliamı’nın yıldönümünde açlık grevine başlayacaklarına dair cezaevi yönetimine dilekçe veren 10 sanığın “bölücülük”ten toplam 160 yıl hapis istemiyle yargılanmalarına DGM’de başlandı. |
| 2000 |
Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer, irticai ve bölücü faaliyetlere karıştığı öne sürülen devlet memurlarını tasfiye etmeye yönelik Kanun Hükmünde Kararnameyi “Hukuk devleti ilkesine aykırı” olduğu gerekçesiyle hükümete iade etti. |
| 2000 | Şili’de 1975’te seçilmiş sosyalist devlet başkanı Salvatore Allende’yi kanlı biçimde devirip ülkeyi 17 yıl yöneten eski diktatör Augusto Pinochet’in dokunulmazlığı Şili’de Yüksek Mahkeme kaldırıldı. Şili, Yüksek Mahkemesi 6’ya karşı 14 oyla diktatörün yargılanması kararı aldı. Pinochet’in, 1973-1990 yılları arasında işlenen suçlardan dolayı aleyhinde açılan 157 davadan yargılanabilmesinin yolu açıldı. |
| 2015 | Suruç Katliamı’nın ardından intihar bombacısının memleketi Adıyaman’a giden CHP heyetinin raporu açıklandı. |
| 2015 | Anayasa Mahkemesi, 1999’da Ulucanlar Cezaevi katliamında operasyona katılan güvenlik güçlerinin 15 yıl 8 aydır sonuçlandırılmayan davası nedeniyle, olayda hayatını kaybeden 10 mahkumdan Abuzer Çat’ın yakınlarına toplam 190 bin TL tazminat ödenmesine karar verdi |
| 2021 | Bangladeşli akademisyen ve hukukçu Najma Chowdhury yaşamını yitirdi. (Doğumu: 26 Şubat 1942) . Chowdhury, 26 Şubat 1942’de Sylhet, Bengal Krallığı’nda doğdu. Dakka Üniversitesi ve Londra Üniversitesi Hukuk Okulu’nda öğrenim gördü. 1996 yılında Bangladeş’teki geçici Muhammad Habibur Rahman hükûmetinde danışman olarak çalıştı. 8 Ağustos 2021’de Dakka, Bangladeş’te COVID-19 ile enfekte olarak 79 yaşında öldü. |
| 2024 |
New York Güney Bölge Mahkemesi, iflas eden kripto para borsası FTX’in, müşterilerine ve dolandırıcılık mağdurlarına 12,7 milyar dolar ödemesine karar verdi. Kripto para borsası FTX, Kasım 2022’de iflas etmiş, şirketin CEO’su Sam Bankman-Fried’in de istifa ettiği açıklanmıştı. |
| 2024 | Atina’daki Pantion Üniversitesi Sosyoloji Bölümü’nde Doç. Dr. olarak görev yapan öğretim üyesi, yangın çıkarması ve olay yerinden uzaklaşmasını net bir şekilde gösteren görüntüler üzerine 5 Ağustos’ta gözaltına alındı, mahkemeye çıkarılan ve dört ayrı yangının çıkmasından suçlu bulunan akademisyen tutuklandı. |
| 2024 | Bulgaristan Parlamentosu, okullarda LGBT propagandasını yasaklayan yasal düzenlemeyi kabul etti. |
8 Ağustos – Hukuk Takvimi
