Hukuk Ansiklopedisi
Krotonlu Theano, M.Ö. 600-550 tarihlerinde yaşadığı tahmin edilen Antik Çağın ilk kadın felsefecilerindendir. Krotonlu Theano, İyonyalı filozof, matematikçi ve Pisagorculuk olarak bilinen akımın kurucusu, kendi adıyla anılan Pisagor teoremine adını veren Pythagoras’ın (Pisagor) eşidir.
Kroton Güney İtalya’da zengin liman kentlerinden biridir. Güney İtalya bu devirde bir Yunan kolonisidir ve buraya yerleşenlerce Magna Graecia (Büyük Yunanistan) adıyla anılmıştır.
Krotonlu Theano, Pisagor’dan da etkilenerek cebir, geometri ve felsefeye ilgi duymuş, matematik ve müziğe önem vermiş ve reenkarnasyon öğretisini savunmuştur. Antik Çağ’ın bilinen ilk kadın filozofu Krotonlu Theano’udur.
Krotonlu Theano, Pythagoras’ın (Pisagor) eşi, öğrencisi ve ilk takipçilerinden biridir. Matematik, geometri ve felsefe ile uğraşmıştır. Eşinin ölümünden ardından Pythagoras Okulu’nu yönetmiş ve kız öğrencilere ders vermiştir. Theano diğer Pythagorasçılar gibi evrenin sayılardan kurulduğunu öne sürmüş, matematik ve müziğe önem vermiş ayrıca reenkarnasyon öğretisini savunmuştur.
Theano, ruhun yeniden doğacağını, bu nedenle insanların erdemli bir hayat sürmeleri gerektiğini savunmuş, hayatın salt maddeden ibaret olmadığını, ruhun ve metafiziğin ön planda olması gerektiğini ileri sürmüştür. Krotonlu Theano, matematik ve müziğe büyük önem vermiş, sayıları ise düzen sağlayan unsur olarak görmüştür.
Theano, Pisagor Okulu’nda kızlara ders vermiş, bu okulda verdiği derslerin büyük bölümünü ahlaka ayırmıştır. Theano, dönemin ileri görüşlü kadınlarından biri olmasına rağmen kadınların erkeklere göre geri planda kalmalarını ve iyi bir eş olmalarını savunmuş, dönemin sosyal gerçekliğini aşamamıştır.
Eski Yunan ve Kadın Filozoflar
Felsefenin başlangıcı Antik Çağa dayanmakta, yaşamı sorgulama, insanı, doğayı ve dünyayı tanımlama çalışmaları Eski Yunan’da başlamaktadır. Krotonlu Theano, bu çağda ortaya çıkan istisnai kadınlardan bir tanesidir. Eşi gibi matematiğe meraklı olan Theano Pisagor’dan felsefe dersleri de almış ve eşinin ölümünden sonra Pisagor Okulu’nu yönetmiş, en ünlü Pisagorcu kadın olarak tarihteki yerini almıştır.
Kadınların tarih boyunca felsefe ve bilim alanında görmezden gelinmesi ve yaptıkları çalışmaların yok sayılması olgusu orta çağda kadın düşmanlığı olarak yaygınlaşmış, bilim ve düşünce ile uğraşan kadınlar cadılık ve büyücülükle suçlanmışlardır. Diğer yaygın suçlama ise ahlaksızlık olmuştur. Neden Pisagorcu olduğunu belirtirsek; ilk kadın düşünürlerin Pisagor’un çevresinden çıktığı inancı vardır.Bu çevredeki düşünürlerin, onun matematik bilgilerini ve felsefeye dair düşüncelerinin destekleyicisi ve yayıcısı olduğu kabul edilmektedir.
