13 Ekim – Hukuk Takvimi
1890 | Amerikalı avukat ve tıp doktoru Samuel Freeman Miller yaşamını yitirdi. (Doğumu: 5 Nisan 1816) Transylvania Üniversitesi‘nde tıp diplomasını aldı. 12 yıl doktorluk yaptığı Kentucky’de kendi başına hukuk alanında çalıştı ve 1847’de baroya kabul edildi. Ailesiyle beraber Kentucky’den gelmiş olan bütün köleleri özgürleştirdi. Başkan Abraham Lincoln tarafından Yüksek Mahkeme’ye atandı. 16 Temmuz 1862 tarihinden ölüm tarihi olan 13 Ekim 1890’a kadar ABD Yüksek Mahkemesi’nde yardımcı yargıç olarak görev aldı. Amerikan İç Savaşı’ndan sonra kölelerin haklarını güvence altına alma yolunda önemli mücadeleler verdi. Yargıç Miller görevde kaldığı 28 yıl boyunca mahkemeye 616 görüş yazdı ve Başyargıç William Rehnquist tarafından dönemindeki ‘büyük ihtimalle en dominant figür’ olarak tanımlandı. 1889 yılında National University School of Law ‘da anayasa hukuku üzerine ders verdi. |
1921 | Azerbaycan SSC, Ermenistan SSC ve Gürcistan SSC arasında Kars Antlaşması imzalandı. Doğu sınırı kesin olarak çözüme kavuştu. |
1923 | Türkiye Büyük Millet Meclisi toplantısında Ankara’nın hükümet merkezi olması yönünde karar alındı. Ankara böylece yeni Cumhuriyetin başkenti oldu. |
1946 | Fransa’da IV. Cumhuriyet Anayasası referandumla kabul edildi. |
1970 | 15-16 Haziran direnişine katıldıkları gerekçesiyle ücretleri kesilen Gislaved işçileri başlattıkları oturma grevini, direnişe çevirdi. Kolluk güçleri fabrikaya girmek için iş makinaları kullanıp duvarı yıktı, içeri girdiklerinde işçilerin üzerine ateş açıldı ve Lastik-İş üyesi Hüseyin Çapkan öldü. Yarım saati aşan bir çatışmanın sonucunda çok sayıda işçi yaralandı ve birçok kişi gözaltına alındı. |
1970 | Yeni Büro-İş’in başlattığı Migros grevi işverenin başvurusu üzerine ‘yasadışı’ olduğu gerekçesiyle İş Mahkemesi’nce durduruldu. |
1972 | Her Türlü Irk Ayrımcılığının Ortadan Kaldırılmasına İlişkin Uluslararası Sözleşme, Türkiye tarafından 13 Ekim 1972 tarihinde imzalandı. Birleşmiş Milletler Genel Kurulunun 21 Aralık 1965 tarihli kararıyla kabul edilen ve 4 Ocak 1969 tarihinde yürürlüğe giren sözleşmenin onaylanmasını uygun bulan 3 Nisan 2002 tarih ve 4750 sayılı Kanun, 9 Nisan 2002 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. |
1973 | Sol Yayınları sahibi şair ve yazar Muzaffer İlhan Erdost; Vietnam Halk Ordusundan emekli eski asker ve politikacı General Võ Nguyên Giáp‘ın ‘Halk Savaşı Halk Ordusu’ kitabını çevirerek yayınlamasından ötürü 7.5 yıl hapse mahkum edildi. Erdost, kardeşi İlhan Erdost’un 12 Eylül 1980 askeri darbesinden sonra Mamak Askeri Cezaevi’nde dövülerek öldürülmesinin ardından, adına kardeşi İlhan’ın adını da ekleyerek kullanmaya başlamıştı. |
1976 | LO 146 No’lu Gemiadamlarının Yıllık Ücretli İznine İlişkin Sözleşme, 13 Ekim 1976 tarihinde Uluslararası Çalışma Örgütü(ILO) tarafından kabul edildi. Sözleşme, Türkiye tarafından 15 Temmuz 2003 tarihinde 4940 sayılı yasa ile onaylandı ve Resmi Gazetenin 02.12.2003 tarihli sayısında yayınlanarak 28 Temmuz 2005 tarihinde yürürlüğe girdi. |
1981 | CHP Genel Başkanı ve Eski Başbakan Bülent Ecevit 1975-76 yıllarında yaptığı dört konuşmada hükümetin manevi şahsiyetini alenen tahkir suçunda yargılandı. |
1981 | Anayasa Hukuk profesörü Hüseyin Nail Kubalı yaşamını yitirdi. (Doğumu:1903) Kubalı, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi‘ni bitirdi. Doktorasını kamu hukuku üzerine yaptı. Daha sonra İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nde öğretim üyesi olarak çalıştı ve dekanlık yaptı. Kendi girişimiyle ve Émile Durkheim’ın kızı Jacques Halphen ve Georges Davy’in desteği ile Durkheim’ın Bordeaux ve Paris’te verdiği ahlak ve hukuk sosyolojisi derslerinin tümünün “Leçons de Sociologie” başlığıyla ilk kez ve eşzamanlı olarak Paris ve İstanbul’da yayınlanmasını sağladı. Yassıada yargılamalarında, DP ve Menderes aleyhine 8 saat süren tanıklığı ile bilindi. Bu tanıklık için, görevli gittiği ABD’den geldi. 1961 Anayasası‘nı hazırlayan komisyonda yer aldı. 21 Ekim 1977’de Cumhuriyet Senatosu’na seçildi ve üye olarak görev yaptı. Çok sayıda eser bıraktı. |
1991 | Bulgaristan’da sosyalist rejim sonrası ilk parlamento seçimleri yapıldı. |
1994 | Avukatlık Mesleğinin İcrasındaki Özgürlükler Hakkında Tavsiye Kararı, Avrupa Konseyi tarafından ‘Avukatlık Mesleğinin İcrasındaki Özgürlükler Hakkında 9 Numaralı Tavsiye Kararı’ adıyla ilan edildi. Tavsiye kararı, 13 Ekim 1994’de Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi tarafından kabul edilen ‘Hakimlerin Rolü, Etkinlikleri ve Bağımsızlığı ile İlgili 12 (94) Numaralı Tavsiye Kararı’ dikkate alınarak hazırlandı. |
1994 | Hakimlerin Bağımsızlığı, Etkinliği Ve Rolü Hakkında Üye Devletlere Yönelik 1994 Tarihli Tavsiye Kararı, Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesince Bakan Vekillerinin 13 Ekim 1994 tarihli 518. Toplantısında ‘Hakimlerin Bağımsızlığı, Etkinliği Ve Rolü Hakkında Üye Devletlere Yönelik R (94) 12 Sayılı Tavsiye Kararı’ adıyla kabul edildi. |
1998 | Yargıtay, Manisalı gençlere işkence yapıldığını kabul ederek sanık polisler hakkında verilen beraat kararını bozdu. |
2004 | Yargıtay 9. Ceza Dairesi, Türkiye Sosyalist İşçi Partisi (TSİP) lideri Turgut Koçak ile eski iki partiliye F tipi cezaevlerini protesto eylemleri nedeniyle ‘yardım ve yataklık’ suçundan dolayı verilen 3 yıl 9 aylık hapis cezalarını onayladı. |
2006 | Schengen Sınırlar Kanunu 13 Ekim 2006 tarihinde yürürlüğe girdi. Schengen Borders Code, Avrupa Parlamentosu ve Avrupa Konseyinin 15 Mart 2006 tarihli 562/2006 sayılı kararı ile kabul edilmişti. Schengen Sınırlar Kanunu, Avrupa Topluluğunu Kuran Antlaşma uyarınca üye devletlerin tamamında bağlayıcıdır ve doğrudan uygulanmaktadır. |
2008 | Engin Çeber’in öldürülmesiyle ilgili olarak ‘işkence ve zalimane yöntemlerle bilerek ve isteyerek adam öldürme’ suçu kapsamında Adalet Bakanı Mehmet Ali Şahin’in de aralarında bulunduğu birçok kişi hakkında suç duyurusunda bulunuldu. Bakırköy 14. Ağır Ceza Mahkemesi, Engin Çeber’e işkence yapan ve işkence sonucu ölümüne neden olan Metris Cezaevi 2. Müdürü Fuat Karaosmanoğlu ile üç infaz koruma memuruna ağırlaştırılmış işkence yapmaktan müebbet hapis cezası vermişti. |
Avukatlık Mesleğinin İcrasındaki Özgürlükler Hakkında Tavsiye Kararı
Her Türlü Irk Ayrımcılığının Ortadan Kaldırılmasına İlişkin Uluslararası Sözleşme
ILO 146 No’lu Gemiadamlarının Yıllık Ücretli İznine İlişkin Sözleşme