Ana Sayfa » Hukuk Takvimi » 8 Nisan – Hukuk Takvimi
8 Nisan - Hukuk Takvimi

8 Nisan – Hukuk Takvimi

8 Nisan – Hukuk Takvimi / Hukuk Tarihinde Önemli Olaylar
MÖ 563
Hindistanlı dini lider ve Budizmin kurucusu olduğu düşünülen Gautama Buddha  doğdu. (Ölümü: MÖ 483)
217
Caracalla Fermanı (Constitutio Antoniniana), Antoninus Anayasası olarak da bilinen bildiriyi yayınlayan ve Roma Hukukunun gelişimine büyük katkıları olan İmparator Caracalla (Lucius Septimius Bassianus) (4 Nisan 186 –  8 Nisan 217) yaşamını yitirdi. 211 – 217 yılları arasında hüküm sürdü.
622
Japonya’da On İki Rütbeli Sistem ile On Yedi Maddeli Anayasa gibi icraatlarıyla imparator odaklı baskıcı bir merkezi devlet yönetim kuran Prens Shōtoku (7 Şubat 574 – 8 Nisan 622) yaşamını yitirdi.
1513
İspanyol Konkistador Juan Ponce de León, Florida’yı keşfetti ve bu bölgeyi İspanya toprağı ilan etti.
1763
Hukukçu John Stuart‘ın 26 Mayıs 1762 tarihinde başlayan İngiltere başbakanlığı 8 Nisan 1763 tarihinde sona erdi.
1783
1441’den beri varlığını sürdüren Kırım Hanlığı, II. Katerina’nın emriyle Rus İmparatorluğu tarafından ilhak edildi.
1830
Avrupa ülkeleri, Osmanlı İmparatorluğu’ndan, bağımsız Yunan devletini onaylamasını istedi.
1835
Berlin Üniversitesi’nin kurucularından Alman hukukçu, filozof, dilbilimci ve devlet adamı Wilhelm von Humboldt yaşamını yitirdi. (Doğumu: 22 Haziran 1767) Hukuk eğitimi alırken daha çok Felsefe, Tarih ve eski dillere yönelik çalışmalar yaptı. 1790 yılında devlet hizmetine girdi, burada yargıç olarak adalet dairesinde çalıştı. Bu görevle beraber devlet adına diplomatik görevlerde bulundu.  Prusya Büyükelçiliği yaptı.
1859
Fenomenoloji okulunu kuran Yahudi kökenli Alman filozof Edmund Gustav Albrecht Husserl (8 Nisan 1859 – 27 Nisan 1938)  dünyaya geldi.
1869
Darülfünun-ı Osmani kuruldu.
1873
Yeni Zelanda’da dört dönem başbakanlık yapan hukukçu William Fox’un 20 Mayıs 1856  tarihinde başlayan görevi 8 Nisan 1873 tarihinde sona erdi.
1899
Martha Place, elektrikli sandalye ile idam edilen ilk kadın biri oldu. İdam sebebi üvey kızı Ida Place’i öldürmesiydi.
1920
Salih Paşa’nın (Salih Hulusi Kezrak) istifası ile kurulan Damat Ferit Paşa Kabinesi’nin tanınmayacağı yönündeki, Heyet-i Temsiliye genelgesi yayınlandı.
1923
Mustafa Kemal Atatürk, Dokuz Umde’yi açıkladı. Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti’nin seçim bildirisi niteliğindeki bu ilkelerin başında, ‘Egemenlik Ulusundur’ maddesi yer aldı. Dokuz Umde veya Dokuz İlke, TBMM’nin birinci döneminin çalışma süresi sona ermeden bir süre önce açıklanan bildiridir ve CHP’nin ilk programı olarak nitelenmektedir. Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti daha sonra Halk Fırkası’na dönüşmüştür
1924
Şeriye mahkemelerini kaldıran yeni Mahkemeler Teşkilatı Kanunu TBMM’de kabul edildi. Kadıların yerini hakimler aldı.
1933
Almanya’da ari ırktan olmadığı düşünülen memurlar emekli edildi.
1938
Yedinci Birleşmiş Milletler eski Genel Sekreteri Kofi Atta Annan doğdu. (Ölümü: 18 Ağustos 2018) BM’yi canlandırdığı ve insan haklarına öncelik verdiği daha iyi organize edilmiş ve daha barışçıl bir dünya için yaptığı çalışmalardan dolayı 2001 yılında Nobel Barış Ödülü’nü kazandı. Nobel Komitesi ayrıca, onun Afrika’da HIV’in yayılmasını kontrol altına alma mücadelesine olan bağlılığını ve uluslararası terörizme karşı olduğunu ilan etti. Annan Barış Ödülü’nü kazandıktan kısa bir süre sonra, Asantehene tarafından kendisine Busumuru unvanı verildi.
1942
Hukukçu, tarihçi, yazar ve mütefekkir Mehmed Niyazi Özdemir (8. Nisan 1942 Akyazı-11 Mayıs 2018, İstanbul) dünyaya geldi.  İlk ve orta okulu Akyazı’da okudu. Liseyi İstanbul Haydarpaşa Lisesi’nde bitirdi. Ardından İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi’ne girdi ve 1967’de mezun oldu. Ayrıca, edebiyat fakültesinin felsefe bölümünden diploma aldı. Felsefesi alanında doktora yapmak üzere Almanya’ya gitti. Brilon’daki Goethe Enstitüsü’nde Almanca öğrendi. Marburg Üniversitesi’nde ve Prof. Dr. Ditrich Pirson’un danışmanlığında “Türk devletlerinde temel hürriyetler” başlıklı doktora çalışmasına başladı. Uzun yıllar Almanya’da yaşadı. 1988 yılında Türkiye’ye döndü. Tercüman ve Zaman gazetelerinde yazdı. 10 Nisan 2016 tarihinden itibaren  Yeni Şafak gazetesinde köşe yazısı yazmaya başladı. Ayrıca; Genç Akademi, Nizâm-ı Âlem, Türk Yurdu, Ufuk Çizgisi gibi dergilerde makalelerini yayınlandı. 11 Mayıs 2018 günü İstanbul’da yaşamını yitirdi.
1943
Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Roosevelt, enflasyonu kontrol altında tutabilmek amacıyla tüm maaş ve ücretleri dondurduğunu ve işçilerin iş değiştirmesini yasakladığını açıkladı.
1946
Milletler Cemiyeti‘nin son oturumu yapıldı. Daha sonra örgütün adı Birleşmiş Milletler olarak değiştirildi.
1949
Hükümetin manevi şahsiyetini tahkir etme iddiasıyla tutuklanan piyanist Feyzi Aslangil beraat etti. Aslangil içtiği konyağı beğenmeyip Tekel hakkında konuşunca, tutuklanmıştı.
1950
Nazım Hikmet, Bursa Cezaevi’nde açlık grevine devam etti. Şair, akşam üzeri Bursa Ahmet Vefik Paşa Hastanesi’ne sevk edilerek muayene edildi, ardından sivil polislerin eşliğinde İstanbul’a getirilerek Sultanahmet Cezaevi’nin revirine yatırıldı. Ankara ve İstanbul’da aydınlar “Nazım Hikmet’in adli bir hataya kurban gittiği, bağışlanması gerektiği”ne dair imzaladıkları bir dilekçeyi Cumhurbaşkanı İnönü’ye iletti.
1953
Kenya bağımsızlık hareketinin önderi Jomo Kenyatta, Mau Mau Ayaklanması gerekçe gösterilerek İngiliz sömürge yönetimince tutuklandı.
1956
Başbakan Adnan Menderes, muhalefeti, “Siyasi sapıklık, sahte ihtilalcilik, inkarcılık, adi ve alçak iftiracılık, sahte hürriyetçilik ve tedhişçilik”le suçladı.
1959
  İstanbul Üniversitesi öğrencileri, Rektörlük Binası’nı işgal etti.
1966
Avukat ve televizyon yapımcısı Armağan Çağlayan doğdu. İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesinde eğitim gördü. İstanbul Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Bölümünde  yüksek lisans eğitimini tamamladı. Avukatlık stajını Kocaeli Barosu’nda tamamladıktan sonra avukatlığı bırakıp İstanbul’a geldi ve televizyon kariyerine başladı.
1966
Gümüldür’den İzmir’e gelip Cumhuriyet Meydanı’ndaki Atatürk heykeline tırmanarak balta ile parçalamaya çalışan A.Ali Gezgin (55) linçten zor kurtuldu.
1968
Ortadoğu Teknik Üniversitesi’nde öğrenciler rektörlük binasını işgal etti.
1979
İstanbul Sıkıyönetim Komutanlığı, 76 lisede yapılan genel maksatlı aramalar sonucunda bulunan yasaklanmış sol yayın, duvar gazetesi, afiş, pankart ve benzeri sebeplerden dolayı 49 lisenin yöneticisi hakkında soruşturma açıldığını duyurdu.
1980
Kıbrıs’ta yayın yapan Sosyalist Kıbrıs Gazetesini basan Yarın Gazetecilik ve Matbaacılık Ltd.Şti.’ne Kıbrıs tarihinde ilk kez askeri mahkemece celp gönderildi. Gerekçe olarak “Kıbrıs Türk Federe Devleti ile TC arasındaki ilişkileri sarsacak nitelikte bir gazeteyi basıp dağıtmak” gösterildi.
1981
Eski Cumhuriyet Halk Parti Genel Başkanı Bülent Ecevit, Arayış dergisinde yayımlanan “İşkence” başlıklı yazısından ifade verdi.
1982
Uluslararası Atatürk Barış Ödülü’nün Güney Afrikalı lider Nelson Mandela’ya verilmesi kararlaştırıldı. Mandela, Türk hükümetine yönelik insan hakları ihlali suçlamaları nedeniyle ödülü reddetti.
1983
AÜ SBF’den Prof.Dr. Kurthan Fişek ile ODTÜ Fen-Edebiyat Fakültesi’nden Yrd. Doç. Ünal Nalbantoğlu’nun görevine 1402 Sayılı Yasa uyarınca son verildi.
1984
Selda Bağcan 1975 yapımı, derlemesini Muhlis Akarsu’nun yaptığı “Galdı galdı” adlı uzunçalarında “Komünizm propagandası” iddiasıyla gözaltına alındı. 16 Nisan’da serbest bırakıldı. İtiraz üzerine 17 Nisan’da gıyabi tutuklama kararı çıktı, 24 Nisan’da teslim oldu.
1987
Amerika Birleşik Devletleri’nde Ronald Reagan yönetiminin İnsan Hakları Raporunda Kürtlere geniş yer verilmesi Ankara’da rahatsızlık yarattı. Amerika Birleşik Devletleri uyarıldı.
1992
SHP Genel Sekreter Yardımcısı Ercan Karakaş 1 Mayıs’ın “Ulusal Bayram” olarak kutlanabilmesi için Meclis’te kanun teklifi verdi.
1992
Ermeniler, Azerbaycan’nın Ağdaban köyünde 779 sivile işkence yapıp 67’sini öldürerek Ağdaban Katliamı’nı gerçekleştirdi.
1993
Güçlükonak/Ormaniçi’nden 30 köylü, evlerinin yakılması ve yapılan işkencelerden dolayı Avrupa İnsan Hakları Komisyonu’na bireysel başvuru yaptı. Köylülerin avukatı Tahir Elçi Komisyona başvurular için: “Güneydoğu’da hak arama yolları fiilen kapatılmış durumda” dedi.
1994
DenizTemiz Derneği (Turmepa) kuruldu.
2001
F tipi cezaevlerinde tecrit uygulamasına karşı ölüm orucunun 160.gününde hayatını kaybeden DHKP-C davası tutuklusu Bülent Çoban Kartal’da toprağa verildi.
2003
Siyasi Partilerin ve Seçim Kampanyalarının Finansmanında Yolsuzlukla Mücadele İçin Ortak Kurallar (Recommendation Rec (2003) – of the Committee of Ministers to member states on common rules against corruption in the funding of political parties and electoral campaigns), Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi tarafından 8 Nisan 2003 tarihindeki 835’inci toplantıda kabul edildi.
2003
Yargıtay 8.Ceza Dairesi, “Manisalı Gençler” davasında 10 polise verilen hapis cezalarına ilişkin kararın onanmasına ilişkin gerekçeyi açıkladı: “Can dayanmayacak işkenceler yapıldığı anlaşılmıştır.”
2003
Bergamalı köylüler adına açılan davada İzmir 1.İdare Mahkemesi, -daha önce yürütmeyi durdurma kararı verdiği- Orman Genel Müdürlüğü’nce Normandy firmasına orman alanında siyanürle altın arama izni verilmesine ilişkin işlemin iptaline karar verdi.
2005
Vicdani retçi Mehmet Tarhan İzmir’de gözaltına alındı.
2005
Uluslararası Gazeteciler Federasyonu (FIJ) 8 Nisan’ı “Gazeteci Cinayetlerinin Cezasız Kalmasına Karşı Protesto Günü” ilan etti. Gazetecilere Karşı İşlenen Suçlarda Cezasızlığa Son Verme Günü ise, BM tarafından 2 Kasım günü olarak ilan edilmiştir. Gazetecilere Karşı İşlenen Suçlarda Cezasızlığa Son Verme Günü’nün İlanı  Birleşmiş Milletler Genel Kurulu 18 Aralık 2013 tarihindeki toplantıda aldığı 68/163 sayılı karar ile gazetecilere karşı işlenen suçların cezasız kalmasına karşı tüm uluslararası toplumu ve devletleri göreve davet etmiştir.
2010
Seçim Kanunu’nda yapılan değişiklikle Türkçe dışındaki dillerde propagandaya hapis cezasını kaldıran düzenleme TBMM’de kabul edilerek yasalaştı.
2010
Fransız hukukçu ve devlet adamı Jean-Paul Proust (3 Mart 1940, 8 Nisan 2010, Marsilya) yaşamını yitirdi. 3 Mart 1940’a dünyaya geldi. Paris Hukuk Fakültesi’ni ve Paris Siyasal Bilgiler Enstitüsü’nü bitirdi. 1966 yılında İçişleri Bakanlığı’na girdi. 1987-1999 yıllarında  çeşitli bölgelerde valilik yaptı. 1999-2004 yıllarında bakanlıklar yaptı. 2004’te Danıştay üyeliğine atandı. 2005’ten 2010 yılına kadar Monaco Devlet Bakanı (başbakan) oldu.
2013
Emek Sineması protestosunda gözaltına alınan 4 kişi ifadelerinin ardından serbest bırakıldı. SİYAD üyeleri Adliye önünde basın açıklaması yaptı.
2013
  • İnternet sitesi Wikileaks, ABD’nin 1970’lerde yürüttüğü diplomatik faaliyetlere dair 1,7 milyon gizli doküman yayımladı.
  • Hukukçu ve 20. yüzyılda Birleşik Krallık’ın en uzun süre görevde kalan Başbakanı unvanını kazanan Margaret Thatcher yaşamını yitirdi.
2015
Yargıtay 5.Ceza Dairesi, Hayata Dönüş ile ilgili soruşturmayı geciktirdiği gerekçesiyle İstanbul Cumhuriyet Savcısı Ali İhsan Demirel’e verilen 1 yıl hapis cezasını onayladı. Müdahil avukatlarından Ömer Kavili, daha ağır bir ceza için temyize gideceklerini bildirdi.
2019
ÖSYM’deki FETÖ yapılanmasına ilişkin soruşturma kapsamında, aralarında eski ÖSYM Başkanı Ali Demir’in de bulunduğu 21 kişi gözaltına alındı.
2020
Amerikalı avukat ve politikacı Richard Louis Brodsky yaşamını yitirdi. (Doğumu: 4 Mayıs 1946) Brandeis Üniversitesi’nde Siyaset alanında Lisans derecesi ve Harvard Hukuk Okulu‘nda Hukuk Doktoru derecesi aldı. 1975’te Westchester County Yasama Kurulu’nda görev yaptı. 1983’ten 2010’a kadar New York Meclisi’nde görev yaptı. Global Panel Foundation’ın Danışma Kurulu’nda görev aldı. 2010 yılında New York Kıdemli Araştırmacı oldu. New York Eyaletinde çevre koruma ve muhafazaya ayrılmış Çevre Koruma Fonu’nun oluşturulmasından sorumlu mevzuatı yazdı.
2022
Tayvanlı demokrasi aktivisti, siyasetçi ve hukukçu Peng Ming-min (5 Ağustos 1923 – 8 Nisan 2022) yaşamını yitirdi.  Paris Üniversitesi’nden mezun oldu. Peng, 1964’te demokrasi yanlısı protestolarda yer aldığı için tutuklandı. Serbest kaldıktan sonra İsveç’e iltica etti. Daha sonra Amerika Birleşik Devletleri’ne yerleşti ve profesör oldu. 22 yıl sürgünde kaldıktan sonra, 1996’da ülkesine döndü. Tayvan’ın bağımsızlığının en büyük destekçilerindendi.
2025
  • Silivri Cezaevi’nde tutuklu bulunan Zafer Partisi Genel Başkanı Ümit Özdağ hakkında “zincirleme şekilde basın yoluyla halkı kin ve düşmanlığa tahrik” suçundan 1 yıl 10 ay 15 günden yıldan 7 yıl 10 ay 15 güne kadar hapis cezası istemiyle iddianame düzenlendi.
  • İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun gözaltına alınmasının ardından CHP’nin çağrısının ardından yapılan protestolarda gözaltına alınan 139 kişi hakkında iddianame hazırlandı. 104’ü tutuklu olan eylemciler hakkında “görevi yaptırmamak için direnme”, “Cumhurbaşkanına hakaret” ve “Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanunu’na muhalefet” gibi suçlamalar yöneltildi.
  • Arjantin’in Chubut eyaletinde görevli Hakim Mariel Suarez, polis katili bir mahkumla öpüşürken güvenlik kameralarına yakalandı. Suarez, bir hafta önce mahkum Cristian Bustos’un ömür boyu hapis cezası alıp almaması konusunda karar veren hakim heyetinde yer almıştı. Bustos, 2009 yılında polis memuru Leandro ‘Tito’ Roberts’ı öldürmekten suçlu bulunmuştu.
8 Nisan – Hukuk Takvimi

Bunu okudunuz mu?

Kânûn-ı Esâsî

Kânûn-ı Esâsî, İkinci Abdülhamit tarafından 23 Aralık 1876 günü bir padişah fermanı ile ilan edilmiştir.  …