Ana Sayfa » Arşiv » 28 Nisan – Hukuk Takvimi

28 Nisan – Hukuk Takvimi

28 Nisan – Hukuk Takvimi / Hukuk Tarihinde Önemli Olaylar
1740
Osmanlı Devleti’yle Fransa arasında imzalanan yeni kapitülasyon antlaşması ile eskiden Padişahın hayatı devam ederken geçerli olan kapitülasyonlar daha kapsamlı ve sürekli hale getirildi.
1758
Amerikalı hukukçu, diplomat ve siyasetçi James Monroe doğdu. (Ölümü: 4 Temmuz 1831) 1780 yılında Virginia Valisi Thomas Jefferson’un yanında hukuk öğrenimine başladı. 1782 yılında Virginia meclisine seçildi. 1790 yılında ABD Senatosu’na girdi. Başkan George Washington tarafından 1794 yılında Fransa’ya elçi olarak atandı. 1803 yılından başlayarak yeniden bir dizi diplomatik göreve atandı. Başkan Thomas Jefferson tarafından Mississippi Irmağı ağzındaki Fransız topraklarının Fransa’dan satın alınmasını görüşmek için Paris’e gönderildi. 1813’te Dışişleri Bakanı oldu. 1814 yılında Savaş Bakanlığını da üstlendi. Demokratik-Cumhuriyetçi Parti’den, 5. ABD başkanı seçildi. 1817-1825 yılları arasında başkanlık yaptı. Başkanlık dönemi ülke içinde refah, dış ilişkilerde de bir barış dönemi oldu.  1823 yılında yayımladığı bir başkanlık mesajıyla, ABD’nin Avrupa sorunlarının dışında kalması ve Amerika’nın da Avrupa’dan gelebilecek etkilere kapatılması ilkelerini ortaya koydu. Monroe doktrini ile tanındı ve ‘Amerika Amerikalılarındır’ deyişiyle ünlü oldu. 4 Temmuz 1831’de yaşamını yitirdi.
James Monroe
1919
Paris Barış Konferansının 25 Ocak 1919’da yapılan toplantısında; uluslararası barışı ve güveni sağlayacak ve devam ettirecek bir Milletler Cemiyeti kurulmasına karar verildi. Bu kararı yerine getirmek için bir komisyon kuruldu.  Komisyonun hazırladığı sözleşme 28 Nisan 1919 tarihinde Konferans Genel Kurulu’nda kabul edildi ve böylece Milletler Cemiyeti kurulmuş oldu.
1920
İstanbul Hükümeti, Anadolu’da Padişah Hükümeti’nin yönetimini kurmak amacı ile “Anadolu Fevkalade Müfettiş-i Umumiliği’ni oluşturan kararnameyi yayınladı. Bu örgüt, 3 Kasım 1920’de kaldırıldı.
1920
Azerbaycan, Sovyetler Birliği’ne katıldı ve Sovyet Sosyalist Azerbaycan Cumhuriyeti kuruldu.  Azerbaycan 1991’de tekrar bağımsız bir ülke olmuştur.
1922
Hukukçu ve Fransa’nın 10. Cumhurbaşkanı Paul Deschanel(Paul Eugène Louis Deschanel) yaşamını yitirdi. (Doğumu: 1 Temmuz 1879) Hukuk, felsefe ve edebiyat alanlarında eğitim gördü. 1885’te Eure-et-Loir ilinden Temsilciler Meclisi’ne seçildi. Ilımlı Cumhuriyetçiler grubuna katılarak toplumsal sorunlar ve dış ilişkiler üzerinde yoğunlaştı. 1899’da Academie Française‘e seçildi. Yaşamı boyunca siyaset ve edebiyat üzerine çok sayıda kitap yazdı. İki dönem Temsilciler Meclisi başkanlığı yaptı. Daha sonra cumhurbaşkanı seçildi. Daha önce hükûmette hiç görev almadığı halde bu makama seçilen ilk devlet adamı oldu. La Question sociale (1898; Toplumsal Sorun), Orateurs et hommes d’etat (1888; Hatipler ve Devlet Adamları), Essai de philosophie politique (1899; Siyaset Felsefesi Denemesi) ve Gambetta (1920) gibi eserleri bulunmaktadır.
Paul Deschanel
1926
Kabotaj Kanunu, 28 Nisan 1926 tarihinde Resmî Gazetede ilan edildi. 1 Temmuz 1926 tarihinde yürürlüğe girdi. 1935 yılından itibaren Kabotaj Bayramı olarak kutlanmaktadır.
1930
Türk Tarih Kurumu, ülkemizde bizzat Atatürk’ün direktifleriyle kurulan kurumların başında gelmektedir. 28 Nisan 1930 tarihinde, Atatürk’ün de bizzat katıldığı Türk Ocakları’nın VI. Kurultayı’nın son oturumunda, O’nun direktifleriyle, Âfet İnan tarafından 40 imzalı bir önerge sunulmuş ve “Türk tarih ve medeniyetini ilmî surette tedkik etmek için hususî ve daimî bir heyetin teşkiline karar verilmesini ve bu heyetin azasını seçmek salahiyetinin Merkez heyetine bırakılmasını teklif ederiz” denilmiştir. Atatürk, hayatının son dönemlerine kadar Kurumun çalışmalarıyla yakından ilgilenmiş, birçok defa çalışma planını kendisi tespit etmiş ve birçok toplantıya bizzat katılmıştır.
1931
Amerikalı hukukçu, bürokrat ve siyasetçi Paul Moreno, 28 Nisan 1931’de dünyaya geldi. ABD’de en uzun süre hizmet eden seçilmiş İspanyol asıllı bürokrattır. 40 yıl boyunca Texas House’un başkanlığı görevini yaptı. Teksas House Temsilciler Meclisi ve El Paso Hukuki Yardım cemiyetlerinde görev aldı. Tejano Demokratlar Cemiyeti ve Meksika Amerikan Yasama Komitesi kurucuları arasındaydı. Paul’un yaptığı organizasyon ve çalışmalar 2011’de Meksika Amerikan Hukuk Savunma ve Eğitim Vakfı (MALDEF), tarafından Yaşam Boyu Başarı Ödülü ile onurlandırıldı. 1 Eylül 2017’de 86 yaşında yaşamını yitirdi.
1935
Hilal-i Ahmer Cemiyeti’nin adı, Kızılay olarak değiştirildi.
1937
Iraklı hukukçu, siyasetçi. Irak’ın beşinci Cumhurbaşkanı Saddam Hüseyin (Saddam Hüseyin Abdülmecid et-Tikriti) doğdu. (Ölümü: 30 Aralık 2006) Kahire Üniversitesi’nde hukuk eğitimi alırken Baasçıların iktidarı ele geçirdiği 1963’te Bağdat’a dönerek hukuk eğitimini sürdürdü. Devrim Komuta Konseyi başkanlığı, başbakanlık ve Baas genel sekreterliği görevlerini de üstlendi. Yaygın bir gizli polis ağı örerek, yönetimine karşı her türlü iç muhalefeti bastırdı; halk arasında yoğun bir propagandayla da adının çevresinde bir efsane oluşturmaya çalıştı. Başlıca hedefleri, Arap dünyasının önderliğini Mısır’ın elinden almak, Basra Körfezi üzerinde egemenlik kurmak ve petrol gelirlerine dayanarak ülkenin yaşam standardını yükseltmekti. İran-Irak Savaşı’nın son yılında, tarihe Halepçe Katliamı olarak geçen Kürtlere karşı kimyasal silah kullanımına izin verdi. 2003 yılında ABD başkanı George W. Bush ve Birleşik Krallık Başbakanı Tony Blair, Irak’ın kitle imha silahlarına sahip olduğunu ve Saddam’ın El-Kaide ile ilişkileri olduğunu iddia etti. Ardından ABD ve Birleşik Krallık öncülüğündeki koalisyon güçleri Irak’ı işgal etti. Harekâtın başlamasından üç hafta sonra, 9 Nisan 2003 tarihinde başkent Bağdat’ın koalisyon güçlerinin eline geçmesiyle Saddam Hüseyin iktidarı sona erdi. 5 Kasım 2006’da, 1982’de Duceyl’de 148 Iraklı Şiinin öldürülmesinden sorumlu tutularak  idam cezasına mahkûm edildi. Saddam Hüseyin’in idam cezası, Bağdat’ın kuzey mahallelerinden Kazımiye’de bulunan bir askeri üste yerel saatle sabah 06:00’da infaz edildi.
1941
Memurların öğrencilik yapmaları yasaklandı.
1942
Sait Faik Abasıyanık 28 Nisan 1942 ile 31 Mayıs 1942 tarihleri arasında, yaklaşık bir ay süren bir dönemde Haber-Akşam Postası isimli gazetede muhabirlik yapmıştır, bu muhabirlik döneminde mahkemelerde yaptığı röportajları yayınlamıştır. Mahkeme Kapısı adlı eseri Sait Faik Abasıyanık’ın mahkeme kapılarında 1942’de yaptığı röportajlardan oluşan ve 1956’da yayınlanan röportaj kitabıdır.
1945
İtalyan diktatör Benito Mussolini ile metresi Clara Petacci kurşuna dizildi. Cesetleri bir benzin istasyonunda ayaklarından asılarak teşhir edildi.
1952
San Francisco Barış Antlaşması (Treaty of Peace with Japan) II. Dünya Savaşı’nın ardından Müttefik Kuvvetler ile Japonya arasında 8 Eylül 1951’de San Francisco, Kaliforniya’da imzalanmıştır. 49 ülke arasında imzalanan antlaşma 28 Nisan 1952 tarihinden itibaren yürürlüğe girdi.
1954
Fransız sosyalist sendika önderi Léon Jouhaux yaşamını yitirdi. (Doğumu: 1 Temmuz 1879) Uluslararası Çalışma Örgütü’nün (ILO) kurucularından biridir. 5 Kasım 1951’de Nobel Barış Ödülü‘nü almıştır.
1960
İstanbul Üniversitesi öğrencileri, üniversite Merkez binasında hükümet aleyhine gösteri yaptı. Kolluk güçleri, gösterilere müdahale etti. Kolluk güçlerinin üniversiteden ayrılmasını isteyen rektör Sıddık Sami Onar, tartaklanarak Emniyet Müdürlüğü’ne götürüldü. Gösterilerde, Orman Fakültesi öğrencisi Turan Emeksiz öldü. Ankara ve İstanbul’da sıkıyönetim ilan edildi.
1962
Ekim 1960’da askeri yönetimce görevlerinden uzaklaştırılan 147 öğretim üyesinin görevlerine dönmelerine olanak sağlayan kanun, Millet Meclisi’nde kabul edildi.
1966
Genelkurmay Başkanı Cemal Tural, bir genelgeyle “Komünizmle Mücadele Metodları” kitabının askeri okullar ders programı içine alınacağını açıkladı.
1967
Bilirkişi raporuyla müstehcen olmadığı belirlenen “Kadınlar I-ıh Derse” oyunu, Oraloğlu Tiyatrosu’nda yeniden sahnelenmeye başladı. Oyun “müstehcen” bulunup Valilikçe yasaklandığı için 15 gündür açlık grevi yapan Lale Oraloğlu eylemine son verdi.
1969
Fransa’da yapılan referandumda, “hayır” oylarının fazla çıkması üzerine efsanevi devlet vaşkanı Charles de Gaulle istifa etti.
1971
Sıkıyönetim, Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde kabul edildi. Cumhuriyet ve Akşam gazeteleri 10 gün süreyle kapatıldı. 6 dernek kapatıldı. 83 kişi gözaltına alındı.
1972
Hukukçu ve Finlandiya Başbakanı Berndt Rainer von Fieandt (26 Aralık 1890 , Turku -1972, Helsinki) yaşamını yitirdi. 1909’da fakülteden mezun oldu, 1913’te yüksek lisansını tamamladı. 1916’da vekil yargıç, 1916–1924 arasında ise avukat olarak çalıştı. 1939-1940 yıllarında ise Finlandiya Kamu Refahı Bakanı olarak görevlendirildi. 1941 yılında Özel Temsilci ve Elçi unvanını aldı. 1957-1958 yıllarında Finlandiya Başbakanı,  olarak görev yaptı.
Berndt Rainer von Fieandt
1974
Eski cumhurbaşkanlarından Celal Bayar, milletin kendisine vermediği bir hakkı kullanmayacağını ifade ederek demokrasi ile bağdaşmadığı gerekçesiyle, tabii senatörlük önerisini geri çevirdi.
1977
Batı Almanya’da Kızıl Ordu Fraksiyonu üyeleri, Gudrun Ensslin ve Jan-Carl Raspe ömür boyu hapse mahkûm oldu.
1977
Patent Amacına Yönelik Olarak MİKROORGANİZMALARIN ULUSLARARASI SAKLANMASINA İLİŞKİN WIPO Budapeşte Antlaşması kabul edildi.
1979
Yasağa rağmen 1 Mayıs’ı Taksim’de kutlayacağını bildiren DİSK’in Genel Başkanı, Yürütme Kurulu üyeleri ile 1 Mayıs Kutlama Tertip Komitesi ve bazı sendikaların yöneticileri Merter’deki Genel Merkez binası sarılarak Sıkıyönetim’ce gözaltına alındı, sendikalarda arama yapıldı.
1979
Müjdat Gezen, İsveç’te bir film çekimine gitmek için bindiği uçaktan “Sıkıyönetim’de devam eden bir davası olduğu” gerekçesiyle indirildi.
1980
Milliyet Gazetesi Genel Yayın Müdürü ve Başyazarı Abdi İpekçi’nin öldürülmesinden dolayı tutuklu iken 24 Kasım 1979’da Maltepe Askeri Cezaevi’nden kaçırılan Mehmet Ali Ağca gıyabında ölüm cezasına çarptırıldı. Ağca’ya yardım eden Yavuz Çaylan ise 3 yıl hapis cezası aldı.
1980
Ankara Sıkıyönetim Komutanlığı, Ruhi Su’nun Eti Kültür Merkezi’nde vereceği 2 konseri yasakladı.
1980
DİSK’in Merter’deki Genel Merkezi’nde bulunan Maden-İş ve Gıda-İş’in matbaaları “silah ihbarı yapıldığı” gerekçesiyle polis ve askerlerce sarılarak arandı, Gıda-İş Başkanı ve 2 YK üyesi sendikacı ile DİSK Basın Yayın Dairesi Müdürü Tevfik Bilgin gözaltına alındı.
1981
Tutuklu DİSK yöneticilerinin, 16 Mart 1978 katliamına karşı 20 Mart 1978’de gerçekleştirdikleri “Faşizme İhtar Eylemi”nden dolayı yargılanmalarına devam edildi.
1983
İnsan Hakları Ve Temel Özgürlüklerin Korunmasına İlişkin Sözleşme’ye ek, ölüm cezasının kaldırılmasına dair Protokol No 6; Avrupa Konseyi arşivlerinde saklanmak ve her iki metin de aynı derecede geçerli olmak üzere Fransızca ve İngilizce tek bir nüsha halinde 28 Nisan 1983’te Strasburg’da imzalandı.
1983
TKP/ML Hareketi militanı ve cinayet hükümlüsü Ali Aktaş(Ağtaş)  hakkındaki hakkında Askerî Mahkeme tarafından 13 Mayıs 1981’de verilen ölüm cezası Askerî Yargıtay 5. Dairesi tarafından 28 Nisan 1982’de onandı.
1983
Brezilyalı siyasetçi ve hukukçu Bruna Dias Furlan dünyaya geldi. Siyasete girmeden önce serbest avukat olarak çalıştı. Eğitimini; Paulista Üniversitesi’nde (UNIP) yüksek lisans, Armando Alvares Penteado Vakfı’nda şehir yönetimi ve Amerika Birleşik Devletleri’ndeki Harvard Üniversitesi’nde yönetici liderliği alanında yüksek lisans dereceleriyle tamamlayarak mezun oldu. 2010 yılında yapılan Brezilya Genel Seçimleri’nde 27 yaşında en genç delege olarak parlamentoya giren isim oldu. Brezilya Sosyal Demokrasi Partisi’nin (PSDB) 2018’den itibaren partinin genel başkanı oldu.
1984
Türkiye’nin Tahran Büyükelçiliği Sekreteri Şadiye Yönder’in eşi, İran ile Türkiye arasında ticaret yapan işadamı Işık Yönder, bir ASALA militanı tarafından öldürüldü.
1985
Cumhurbaşkanı Kenan Evren: Türkiye’de işkence ve fikir suçu yoktur.
1987
Yaklaşık 5 yıldır süren Barış Derneği Davasında karar verildi. Askeri mahkeme 12 sanığa 6 ay ile 4 yıl arasında değişen hapis cezaları verirken, Barış Derneğinin kapatılmasını da kararlaştırdı. (Dava, 21 Nisan 1991’de tüm sanıkların beraatıyla sona ermiştir.)
1987
  • “İnsan Hakları Dosyası-Bin İnsan” adlı kitaptan dolayı yargılanan gazeteci/yazar Erbil Tuşalp ve yayıncı Kemal Karatekin hakkında beraat kararı verildi.
  • 12 Eylül Darbesinin arkasından başlayan ve 2168 gün süren MHP Davası sonuçlandı. MHP Davasında bütün yöneticiler beraat etti. Genel Başkan Alparslan Türkeş ise 11 aya mahkûm edildi. Bu dava nedeniyle Alparslan Türkeş dört buçuk yıl tutuklu kalmıştı.
1988
Terör örgütü ASALA’nın kurucusu Agop Agopyan, Atina’da kimliği belirlenemeyen iki kişi tarafından öldürüldü. ASALA çok sayıda Türk diplomata silahlı saldırı yapması ile ünlenmişti.
1989
Uluslararası Kurtarma Sözleşmesi(International Convention on Salvage) 28 Nisan 1989’da Londra’da imzalanmıştır. Denizde kurtarmayı düzenleyen çok taraflı temel bir belge olarak Denizde Yardım ve Kurtarmaya İlişkin Brüksel Sözleşmesi‘nin yerini almıştır.
1993
Alacakları için 23 gündür eylem yapan Gaziosmanpaşa Belediyesi işçileri aileleriyle birlikte Adliye’ye yürüyerek Belediye Başkanı hakkında suç duyurusunda bulundu.
1993
RP’li Eyüp Belediyesi’nden çıkarılan işçiler Belediye Başkanı hakkında Kaymakamlığa suç duyurusunda bulundu.
1995
26 Schengen ülkesi;  22’si AB ülkesi ve 4 AB üyesi olmayan ülkeden oluşmaktadır. Avusturya 28 Nisan 1995’te Avrupa Birliği’nin Schengen bölgesine dahil oldu.
1995
Düşünceye Özgürlük adlı kitabın yayıncıları DGM savcısına ifade vermeye devam etti.
1997
1993’te imzalanan Kimyasal Silahlar Antlaşması yürürlüğe girdi. Rusya, Irak ve Kuzey Kore antlaşmayı imzalamadı.
1999
PKK lideri Abdullah Öcalan hakkındaki iddianame belli oldu. İdamı istenen Öcalan İmralı Adası’nda tutuklu.
2003
Kıbrıs Cumhuriyeti ile serbest geçişler çerçevesinde 25 binden fazla Rum, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’ne geçerek ziyarette bulundu.
2003
28 Nisan Dünya İş Sağlığı ve Güvenliği Günü, Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) tarafından, meslek hastalıkları ve iş kazalarının önlenmesi amacıyla alınan kararla, 2003 yılından itibaren, her yıl farklı bir tema ile kutlanmaktadır. Dünyanın birçok yerinde, ulusal makamlar, sendikalar, işveren örgütleri ve güvenlik ve sağlık uygulayıcıları bu tarihi kutlamak için etkinlikler düzenlemektedir. Dünya İş Sağlığı ve Güvenliği (İSG) Günü Türkiye’de ilk kez 28 Nisan 2015’de Ankara’da bir günlük bir toplantıyla kutlanmıştır.
2004
Dünya Sağlık Örgütü Tütün Kontrolü Çerçeve Sözleşmesi, 28 Nisan 2004 tarihinde New York’ta imzalandı. Türkiye, 5261 sayılı Kanunla onaylanmasını uygun buldu.
2005
Norveç’te ilk kez bir kadın, erkeğe tecavüz etmekten mahkûm edildi. Bergen kentinde görülen davada kadına 9 ay hapis cezası verildi.
2011
28 Nisan Sağlıkçıya Şiddete Hayır Günü;  24 Eylül 2011’de İstanbul’da ‘Emeğe Saygı Şiddete Sıfır Tolerans Sempozyumunda, dönemin Sağlık Bakanı’na yapılan talep sonucunda 28 Nisan gününün ‘Sağlıkçıya Şiddete Hayır Günü’ olarak ilan edilmesine karar verildi. Amaç sağlık hizmeti sunan sağlık çalışanlarının görevi sırasında hasta ve hasta yakınlarının şiddet, baskı, zor kullanarak değil, karşılıklı iyi niyet ve saygı çerçevesinde ulaşılması gerekliliğini vurgulamak ve farkındalığı arttırmak amacıyla ilan edildi.
2022
2013 yılında Paris, 2015 yıllında da Van’daki konuşmalarında terör örgütü propagandası yaptığı iddiasıyla yargılanan Eşber Yağmurdereli, İstanbul 32. Ağır Ceza Mahkemesi’ndeki davada 28 Nisan 2022’de beraat etti.
2025
İstanbul’da CHP‘li belediyelere yönelik ‘terör örgütü DHKP-C’ye belediye ihaleleri üzerinden üzerinden finans sağlandığı’ iddiasıyla başlatılansoruşturma tamamlandı. İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığınca hazırlanan ve İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesince kabul edilen iddianamede, eski Sarıyer Belediye Başkanı Şükrü Genç, eski Şişli Belediye Başkanı Hayri İnönü, eski Ataşehir Belediye Başkan Yardımcısı Abdullah Der, eski Şişli Belediye Başkan Yardımcısı Emir Sarıgül, eski Şişli Belediye Başkan Yardımcısı Erdoğan Yıldız, eski Maltepe Belediye Başkan Yardımcısı Haydar Battal, eski Ataşehir Belediye Başkan Yardımcısı Kalender Özdemir, eski Şişli Belediye Başkan Yardımcısı Mehrali Seçme, daha önce Maltepe Belediye Başkan Yardımcısı olan Manisa Şehzadeler Belediyesi Başkan Yardımcısı Melih Morsümbül’ün de aralarında olduğu 25 kişi “şüpheli” olarak yer aldı.

Bunu okudunuz mu?

Cezaevinin Aşırı Kalabalıklaşmasına Dair Kurallar

Cezaevinin Aşırı Kalabalıklaşmasına Dair Kurallar; Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesinin Üye Devletlere, Cezaevinin Aşırı Kalabalıklaşması ve …