Hukuk Ansiklopedisi Herkes İçin Adalet
21 Ekim – Hukuk Takvimi 1878 Almanya’da Otto von Bismarck antikomünist özellikteki Anti-Sosyalist Yasa’yı yürürlüğe soktu. Sosyalistlere Karşı Yasa ya da Sosyal Demokrat Çabaların Kurumsal Tehlikelerine Karşı Yasa, (Gesetz gegen die gemeingefährlichen Bestrebungen der Sozialdemokratie) yasaya göre, Almanya Sosyal Demokrat Partisi’nin bütün örgütleri ve işçilere ait yayın organları yasaklanmış, sosyalist yayınlar toplattırılmış ve dönemin sosyal demokratları cezalandırılmıştır. Almanya Sosyal Demokrat Partisi (SDP), 1874 seçimlerinde % 6,5, 1877’de % 7,1 ve 1878’de % 7,6 oy oranına ulaştı. Bu durumu kendine tehdit olarak gören Bismarck Sosyalistlere Karşı Yasa’yı faaliyete geçirdi. Mayıs 1880, Mayıs 1884, Nisan 1886 ve Şubat 1888 tarihlerinde olmak üzere toplam 4 kere yayınlanan bu yasa, tüm sosyalist örgütlenmeleri partileri kapatmış, toplanma ve dernek kurma …
Ekim, 2025
Eylül, 2025
- 24 Eylül
Af Kanunları
Af Kanunları Listesi, Türkiye Büyük Millet Meclisinin açıldığı 23 Nisan 1920 tarihinden itibaren çıkarılan genel ve özel afları kapsamaktadır. Genel Af yasaları, genellikle geçmişe dair siyasi hesapların kapatılması, yeni bir başlangıç yapılması ve toplumsal huzur ve benzeri gerekçelerle ya da darbe sonrası siyasi ve sosyal ortamın konsolide edilmesi amacıyla çıkarılmıştır. Ayrıca, cezaevi hükümlü ve tutuklu mevcudunu azaltmak ve devam eden dava ve soruşturmaları azaltmak ya da bitirmek amacıyla çeşitli iktidarlar tarafından af yasaları çıkarılmıştır. Af kanunlarının dışında, birçoğu yasal ve teknik anlamda tanımlanan “af” niteliğinde olmayan ancak af olarak tanımlanan kanunlar da çıkarılmıştır. Çeşitli infaz düzenlemeleri, denetimli serbestlik koşullarının esnetilmesi ve …
- 17 Eylül
Milli Korunma Suçlarının Affı
Milli Korunma suçlarının affına, Millî Korunma teşkilât, sermaye ve fon hesaplarının tasfiyesine ve bazı hükümler ihdasına dair Kanun, 79 kanun numarası ile 10 Eylül 1960 tarihinde kabul edilmiştir. Kanun ile, 3780 sayılı Milli Korunma Kanunu kapsamındaki suçlara ilişkin olarak haklarında soruşturma ve dava bulunanlar ve mahkum olanların suçları ve cezaları affedilmiş, cezalara bağlı neticeler de de ortadan kaldırılmıştır. Millî Korunma Kanununun 64 üncü maddesinde belirtilen görevliler hakkındaki cezalar aftan istisna tutulmuş, Türk Ceza Kanunu ve ilgili kanunlarda öngörülen suç ve ceza hükümlerine göre dava, soruşturma ve infazlar devam etmiştir. Kanun; Milli Korunma Kanunu uygulamalarını ve kanuna göre faaliyet gösteren Milli …
- 13 Eylül
Orman Suçlarının Affı -1958
Orman Suçlarının Affı, 23 Haziran 1958 tarihinde meclis tarafından kabul edilen “Bazı orman suçlarının affına ve bunlardan mütevellit idare şahsi haklarının sukutuna dair Kanun” ile kararlaştırılmıştır. Kanun, 7132 Sayılı kanun olarak meclisten geçmiş, 02 Temmuz 1958 tarihli resmi gazetede yayınlanarak yürürlüğe girmiştir. Kanun, orman suçlarına kısmi af getirmiştir. 1961 Anayasası ile kurulan Anayasa Mahkemesinde kanunun kısmen iptali için dava açılmıştır. Ilgaz Sulh Ceza Mahkemesi tarafından kanunun birinci maddesinin «Bu madde hükmünün tatbiki , suça 15/8/1956 ilâ 1/5/1958 tarihleri arasında el konulmuş olması şartına bağlıdır.» hükmünü kapsayan beşinci fıkrasının Anayasa’nın özüne ve 12., 33/1. ve 33/4. maddelerine aykırı olduğu iddiası ile …
Ağustos, 2025
- 28 Ağustos
28 Ağustos – Hukuk Takvimi
28 Ağustos – Hukuk Takvimi 430 Modern batı düşüncesinin öncülerinden filozof Aurelius Augustinus, yaşamını yitirdi. (Doğumu: 13 Kasım 354 – Ölümü: 28 Ağustos 430) Aziz Augustinus ya da Hippo’lu Augustinus olarak da bilinmektedir. 1645 Uluslararası hukukta temel bir eser olarak kabul edilen ve savaşın hukuki statüsü üzerine yazdığı 1625 tarihli Savaş ve Barış Hukuku (De iure belli ac pacis) isimli yapıtı ile tarihe geçen Hugo Grotius yaşamını yitirdi. (10 Nisan 1583 – 28 Ağustos 1645) 1845 Amerikan bilim dergisi Scientific American, ilk sayısını yayınladı. Dergi, Amerika Birleşik Devletleri’nde yayınlanmakta olan en eski bilim dergisidir. 1871 Cumhuriyet Devrimlerine öncülük eden …
Aralık, 2024
- 26 Aralık
26 Aralık – Hukuk Takvimi
26 Aralık – Hukuk Takvimi 1196 Yaptığı hukuk reformları ile bilinen Roma İmparatoru II. Friedrich dünyaya geldi. (Ölümü: 13 Aralık 1250) 1212-1220 arasında Almanya krallığı yaptı. 22 Kasım 1220’de Kutsal Roma Germen İmparatoru oldu ve Papa III. Honorius tarafından törenle imparatorluk tacı giydirildi. Büyük babası II. Rugerro’nin 1140’ta başlattığı “Ariano Assis” adı verilen seri hukuk reformu sürecini devam ettirerek hukuk sistemini güçlü temellere oturttu. II. Friedrich’in pekiştirdiği bu hukuk reformunun ilk kısmı 1220’de imparatorluk tacını giymesinden hemen sonra hazırlanan “Capua Assisleri” adli kanunlar ile başladı ve en gelişmiş meyvesini 1231’de kanunlaştırılan “Malfi Esas Kanunu” veya diğer adı ile “Liber Augustalıs” …
- 22 Aralık
Şartla Salıverme ve Erteleme Yasası
Şartla Salıverme ve Erteleme Yasası, Ölüm Orucu eylemlerini sona erdirmek için başlatılan ‘Hayata Dönüş Operasyonundan sonra, 22 Aralık 2000 tarihinde 4616 sayılı yasa olarak çıkarılmıştır. Bu yasa temel olarak cezaevlerinde yer kalmaması nedeniyle çıkarılmıştır ancak 70 bin kişilik kapasitesi dolan cezaevlerinin nüfusu 40 bine kadar düşmüştür. Daha sonra 3 yıl içinde mahkum sayısı artarak yeniden 64 bine çıkmıştır. 4616 sayılı Şartla Salıverme ve Erteleme Yasası 23 Nisan 1999 tarihinden önce işlenen suçları kapsamaktadır. Şartla Salıverme ve Erteleme Yasası çıktıktan sonra ilk planda cezaevlerindeki 23 bini aşkın tutuklu ve hükümlü aftan yararlanarak tahliye olmuştur. Anayasa Mahkemesinin verdiği iptal kararlarıyla yasanın kapsamı …
Kasım, 2024
- 22 Kasım
22 Kasım – Hukuk Takvimi
22 Kasım – Hukuk Takvimi 1220 Yaptığı hukuk reformları ile bilinen Roma İmparatoru II. Friedrich ((26 Aralık 1194 – 13 Aralık 1250) 22 Kasım 1220’de Kutsal Roma Germen İmparatoru oldu ve Papa III. Honorius tarafından törenle imparatorluk tacı giydirildi. Büyük babası II. Rugerro’nin 1140’ta başlattığı “Ariano Assis” adı verilen seri hukuk reformu sürecini devam ettirerek hukuk sistemini güçlü temellere oturttu. II. Friedrich’in pekiştirdiği bu hukuk reformunun ilk kısmı 1220’de imparatorluk tacını giymesinden hemen sonra hazırlanan “Capua Assisleri” adli kanunlar ile başladı ve en gelişmiş meyvesini 1231’de kanunlaştırılan “Malfi Esas Kanunu” veya diğer adı ile “Liber Augustalıs” kanunu ile aldı. Ülkenin …
- 18 Kasım
1960 Genel Af Kanunu
1960 Genel Af Kanunu ile, 27 Mayıs 1960 tarihinde Türk Silahlı Kuvvetleri tarafından yönetime el konulmasından sonra, 26 Ekim 1960 tarihinde çıkarılmış ve resmi gazetenin 28 Ekim 1960 tarihli sayısında yayınlanmıştır. 1960 Genel Af Kanunu Türkiye Cumhuriyet tarihindeki en kapsamlı af yasalarındandır. 26 Ekim 1933 yılında Cezaları 5 yılı geçmeyen bütün mahkumların affedilmelerinden sonra; 1960 affına kadar yaklaşık 30 yıl genel af gündeme gelmemiştir. Yasayla; kusurdan doğan suçlarla üst sınırı 5 yılı geçmeyen hürriyeti bağlayıcı cezalar hakkında takibat yapılmaması hükmü getirilmiştir. Bu af yasasında; devlet aleyhine, ırza yönelik ve Atatürk aleyhine işlenen suçlar gibi bazı suçlara verilen cezalar af kapsamı …
- 18 Kasım
18 Kasım – Hukuk Takvimi
18 Kasım – Hukuk Takvimi 1375 Papalık devletlerinin ayaklanmaları başladı. 1647 17. yüzyıl felsefesinin şüpheci düşünürlerinden Fransız filozof, Pierre Bayle doğdu. (Ölümü: 1706) Tarihsel ve Eleştirel Sözlük isimli eseri yazdı. 1830 Alman hukuk profesörü, filozof ve Illuminati’nin kurucusu Adam Weishaupt, öldü (Doğumu: 1748) Ingolstadt Üniversitesi’nde hukuk profesörü olarak görev yaptı. 1 Mayıs 1776 tarihinde İlluminati gizli topluluğunu kurdu. 1784 yılında yerel otorite tarafından etkinlikleri yasaklanarak Bavyera eyaletinden kovuldu. Monarşik yönetimlerin ve dinin ortadan kaldırılması yönünde çalıştı. 1882 Fransız düşünür, Jacques Maritain doğdu. (Ölümü: 1973) 1883 Hollandalı hukukçu ve Başbakan, Constantijn Theodoor Tellen van Lynden van Sandenburg, yaşamını yitirdi. (Doğumu:24 Şubat1826) Utrecht’te …
Ekim, 2024
- 27 Ekim
1933 Genel Af Kanunu
1933 Genel Af Kanunu, 26 Ekim 1933 tarihinde, Türkiye Büyük Millet Meclisinde kabul edilmiş ve 28 Ekim 1933’te resmi gazetede yayınlanarak yürürlüğe girmiştir. Bu af kanunundan sonra 1960 yılına kadar geniş kapsamlı genel af kanunu çıkarılmamıştır. Cumhuriyetin kuruluşunun 10. yılı dolayısıyla çıkarılan Genel Af Kanunu sonucunda, 5 yılı geçmeyen hürriyeti bağlayıcı cezaya mahkum olanlar hakkında takibat yapılmamasına ve 3 yılı geçenlerin cezasının affına ilişkin düzenleme getirilmiştir. 1933 Genel Af Kanunu Madde 1 Kanunun, ferî ceza veya para cezasile birlikte yahut yalnız olarak yukarı haddi beş seneyi geçmiyen hürriyeti bağlayıcı bir ceza ile ve yahut yalnız para cezasile cezalandırdığı suçlardan dolayı …
- 27 Ekim
26 Ekim – Hukuk Takvimi
26 Ekim – Hukuk Takvimi 1694 Alman hukukçu ve filozof, Samuel von Pufendorf yaşamını yitirdi. (Doğumu: 8 Ocak 1632) Alman Aydınlanmasının öncülerinden oldu. Çalışmaları 18. yüzyılda Alman kilise-devlet ilişkilerinin tanımlanmasında esas alındı. Doğal hukuk öğretisine önemli katkılarda bulundu. Latince kaynaklı “kültür” kavramını modern dünyaya yeniden kazandırdı. 1730 Osmanlı’da ayaklanma başlatan Patrona Halil ve arkadaşları idam edildi. 1759 Fransız avukat ve Fransız devriminin liderlerinden olan Georges Danton, Arcis-sur-Aube’de dünyaya geldi. (Ölümü: 5 Nisan 1794, Paris) 1863 Uluslararası Kızıl Haç organizasyonu Cenova’da kuruldu. 1902 Amerikalı yazar ve aktivist Elizabeth Cady Stanton yaşamını yitirdi. (Doğumu: 12 Kasım 1815) Kadınlara oy hakkı için yürüttüğü …
Aralık, 2023
- 5 Aralık
Fransızlar tarafından işgal edilen topraklarda işlenen suçlara ilişkin Genel Af
Fransızlar tarafından işgal edilen topraklarda işlenen suçlara ilişkin Genel Af, hukuki sonuçlar doğurmasına karşın diplomatik ilişkiler sonucunda öngörülen bir siyasi af mahiyetindedir. 5 Aralık 1921 tarihinde çıkarılan Genel Af Kanunu ile Fransızların tahliye ettiği işgal bölgelerinde işlenmiş bütün suçların affedildiği TBMM tarafından kabul ve ilan edilmiştir. Kanun, 168 nolu Aff-ı Umumi Hakkında Kanun adını taşımaktadır. 20 Ekim 1921 tarihinde Fransızlarla imzalanan Ankara Anlaşmasının (İtilafnamesinin) beşinci maddesince öngörülen ve Fransızlar tarafından tahliye edilen bölgede genel af ilan edilmesi şartını yerine getirmek amacıyla çıkarılmıştır. Genel Af Kanunu – Aff-ı Umumi Hakkında Kanun Madde 1 Fransızlar tarafından işgal edilip 20 Teşrinievvel 1337 (1921) …
Ekim, 2021
- 22 Ekim
Asker ve Sivil Mahkumların Affı-1923
Asker ve Sivil Mahkumların Affı, 31 Mart 1923 tarihinde, Lozan Antlaşması gereğince ilan edilmiştir. Cumhuriyet tarihinin ilk af kanunlarından olan “Mahkum Askeri ve Sivil Üsera Hakkında Aff-ı Umumi İlanına Dair Kanun” ile Lozan Barış Antlaşması gereğince esirlerin karşılıklı olarak mübadele edilebilmesi amaçlanmıştır. Kanun, genel af mahiyetinde olup, 318 kanun numarasını taşımaktadır ve çıkarıldığı 31 Mart 1923 tarihli zabıt ceridesinde yayınlanmıştır. Mahkum Askeri ve Sivil Üsera Hakkında Aff-ı Umumi İlanına Dair Kanun Madde 1 Türkiye Büyük Millet Meclisi Hükûmeti ve Yunan fevkalâde murahhasları tarafından Lozan’da mütekabilen kabul edilen 30 Kânunusani 1339 tarihli itilâfnamenin dördüncü ve beşinci maddeleri mucibince Türkiye Hükûmeti elinde …
Ağustos, 2021
- 7 Ağustos
İbrahim Recep Ayışık hakkında Af Kanunu
İbrahim Recep Ayışık hakkında Af Kanunu, 14 Ekim 1971 tarihinde kabul edilmiş, Resmi Gazetenin 21 Ekim 1971 tarihli sayısına yayınlanarak yürürlüğe girmiştir. Kanunun tam adı “Tedbirsizlik, dikkatsizlik neticesi ölüme sebebiyet vermekten hükümlü 1933 doğumlu Mehmet Sait oğlu Zehra’dan doğma İbrahim Recep Ayışık hakkında Af Kanunu”dur. Tedbirsizlik, dikkatsizlik neticesi ölüme sebebiyet vermekten hükümlü 1933 doğumlu Mehmet Sait oğlu Zehra’dan doğma İbrahim Recep Ayışık hakkında Af Kanunu Madde 1 İzmir 2 nci Ağır Ceza Mahkemesinin 2/12/1968 ‘tarih ve 1967/170 esas, 1968/245 karar sayılı kesinleşen hükmü Ue T. C. Kanununun 455/2 maddesi ve 501 sayılı Kanun hükümleri gereğince iki yıl altı ay ağır …
