Hukuk Ansiklopedisi
Türk Kanunu Medenisi, Türkiye’de Cumhuriyetin ilanından sonra 17 Şubat 1926’da İsviçre Medeni Kanunu iktibas edilmek ve örnek alınma sureti ile mecliste kabul edilerek 4 Ekim 1926 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Medeni Kanun 743 sayılı kanun olarak uygulamaya başlanmış ve 1 Ocak 2002 çıkarılan yeni kanuna kadar yürürlükte kalmıştır. Her iki kanunun adında bulunan Medeni Kanun ibaresi kanunun ruhunu ve amacını yansıtmakta, çağdaş bir toplumsal düzeni hedeflediği kabul edilmektedir. Medeni Kanunun kabulü, insan hakları, kadın hakları ve çocuk hakları alanında büyük bir devrim olmuştur.
Cumhuriyet İnkılaplarının en önemlilerinden olan ve 1926 yılında kabul edilen Medeni Kanun sonucunda, birden fazla kadınla evlenme kaldırılmış, evlenme akdinin, iki ergin şahit huzurunda, resmi nikah memuru önünde yapılması esası kabul edilmiş, resmi olmayan nikah geçersiz sayılmış, evlenmede kadın ve erkek için yaş sınırı getirilerek çok küçük yaşta evlenmeler kaldırılmıştır. Velilerin kızları adına evlenme akdi düzenlemeleri yasaklanmış, temsilci yoluyla evlenme kaldırılmıştır. Şeriata göre boşanma yetkisi kocaya tanınmışken ve koca boşanma kararını eşine bir vekil aracılığı ile de bildirebilirken tek taraflı boşanma kaldırılmış ve vekil ile bildirme de yasaklanmıştır. Boşanma konusunda erkeğe tanınan haklar aynen kadına da tanınmış, keyfilik kaldırılmış, boşanma halinde, kadının ve çocuğun haklarını güvence altına alacak hükümler getirilmiş, evli kadının ekonomik haklarını daha iyi koruyan esaslar kabul edilmiştir. Miras hukukunda cinsiyet ayrımı kaldırılarak kadın ve erkek arasında eşitlik sağlanmıştır.
Medeni Kanunun Kabulü ile, modern toplumlarda olduğu gibi ailede kadın-erkek eşitliğinin, evlilikte tek eş ve resmi nikah kuralının, kadınlara getirilen çalışma hürriyetinin, mahkemelerde tanıklık yapma, miras ve boşanma konularındaki kadın-erkek eşitliğinin sağlamış olduğu yasal güvenceler barış içinde yaşayan müreffeh bir toplumu hedeflemiş, üretime ve sosyal yaşama katılan kadının özgür ve eşit yurttaş olabilmesinin önü açılmıştır. Medeni Kanun, özel hukuk alanında yapılmış olan tüm yasaların özü olması sebebiyle mevzuata, yargı içtihatlarına ve hukuk sistemine nüfuz eden bir anlayışı ve felsefeyi temsil etmektedir.
Medeni Kanun, Özel Hukuk alanında Kişiler hukuku, Aile Hukuku, Eşya Hukuku, ve Miras Hukuku konularını düzenlemektedir. Medeni Kanunun koymuş olduğu temel prensipler ve ilkeler ışığından Borçlar Hukuku ve Ticaret Hukuku oluşturulmuştur.
