5 Kasım – Hukuk Takvimi
1739 | Avusturya Arşidüklüğü ile Osmanlı Devleti arasında 5 Kasım 1739 antlaşması imzalandı. |
1918 | İttihat ve Terakki Fırkası kendi kendisini feshetti. |
1922 |
“Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin 308 nolu “Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin, hukuku hâkimiyet ve hükümraninin mümessili hakikisi olduğuna dair” kararın ardından 5 Kasım’da Ankara hükumetinin İstanbul’daki temsilcisi Refet Paşa (Bele); tüm bakanlık müsteşarlarını Divanyolu’ndaki Şark Mahfilinde toplayarak her türlü faaliyete son vermelerini tebliğ etti. |
1925 | İtalya’da Benito Mussolini bütün sol partileri kapattı. |
1925 |
Ankara Adliye Hukuk Mektebi, Adalet Bakanı Mahmut Esat Bozkurt’un girişimiyle kuruldu ve 5 Kasım 1925 tarihinde Mustafa Kemal Atatürk tarafından açıldı. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesinin temellerini atıldı. Atatürk, Hukuk Mektebinin kurulmasını, Hukuk Devriminin başlangıcı olarak görmüş; Ankara Adliye Hukuk Mektebi, Cumhuriyetin ilk yüksek öğretim kurumu olmuş, eğitimin başlamasıyla “profesör“ unvanı Türk yüksek öğretim tarihinde ilk defa kullanılmıştır. |
1930 |
İtalyan hukukçu ve siyasetçi, Luigi Facta yaşamını yitirdi. (Doğumu: 16 Kasım 1861) Turin Üniversitesinde hukuk okudu. Koalisyon kabinesinde adalet ve içişleri bakanlıklarının müsteşarlığını yaptı. 1910’dan 1914’e ve 1920’den 1921’e kadar İtalya Maliye Bakanı olarak görev yaptı. 1922’de Başbakan olarak atandı. Genel nüfus Facta’nın Mussolini’yi ve Faşizmin yükselişini durdurmada aktif bir rol üstlenemeyecek kadar zayıf ve Kral’a sadık olduğuna inanıyordu. İran-Türkiye Dostluk Antlaşması 5 Kasım 1932 Kaynak Linki : https://hukukbook.com/turkiye-cumhuriyeti-donemi-uluslararasi-antlasmalari/ |
1930 |
İtalyan hukukçu ve siyasetçi, Luigi Facta yaşamını yitirdi. (Doğumu: 16 Kasım 1861) Turin Üniversitesinde hukuk okudu. Adalet ve içişleri bakanlıklarında müsteşarlık yaptı. 1910’dan 1914’e ve 1920’den 1921’e kadar İtalya Maliye Bakanlığını yürüttü. 1922’de Başbakan olarak atandı. |
1949 |
Paris toplantısı yapıldı. Avrupa Konseyi üyesi devletlerin kendi aralarında kültür anlaşmaları akdetmelerine ilişkin tavsiye kararı alındı. |
1957 | Vatan Partisi Genel Başkanı Dr. Hikmet Kıvılcımlı dini siyasete alet ederek komünizm propagandası yapma suçundan tutuklandı. |
1986 |
Askeri Yargıtay, Türkiye İşçi Köylü Partisi (TİKP) yöneticileri hakkındaki 5 ile 8 yıl arasındaki hapis cezalarını onayladı. |
1988 |
Ankara’daki Devrimci Yol Davası’ında ‘Politik tutuklulara özgürlük, Genel Af ve Dev-Yol’ pankartları açarak slogan attıkları için gözaltına alınan 22’si Yunanistan 6’sı Federal Almanya yurttaşı 28 kişiden 24’ü sınırdışı edildi. |
1992 |
Avrupa Bölgesel ve Azınlık Dilleri Şartı, 5 Kasım 1992 tarihinde Strazburg’da imzaya açıldı ve şartın beş ülkede uygulamaya konulması ile 1 Mart 1998’de yürürlüğe girdi. Bugüne dek 24 ülke tarafından imzalanan Şart 11 ülkede uygulanmaktadır. Türkiye bu Şartı imzalamamıştır. Bölgesel ya da Azınlık Dilleri Avrupa Şartı’nın denetim organı, Bölgesel ya da Azınlık Dilleri Komitesi‘dir. |
1992 |
Hukukçu, diplomat, akademisyen ve yazar Adile Ayda yaşamını yitirdi. (Doğumu: 7 Mart 1912) Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi’ni bitirdi. 1932’de Dışişleri Bakanlığı giriş sınavını kazandı ve Türkiye’nin ilk kadın diplomatı oldu. Kadın diplomatların dış ülkelere tayin edilemeyecekleri hakkında bir yönetmelik çıkarılması üzerine 1934’te görevinden istifa etti. Akabinde, Ankara Devlet Konservatuvarı’nda, Maarif Cemiyeti Koleji’nde ve Ankara Kız Lisesi’nde Fransızca öğretmenliği yaptı. 1943’te doçent oldu. 1957 yılında fakültedeki görevinden istifa etti ve kadın diplomatlar için “Dış ülkelere tayin edilemezler” kaydını kaldırmış olan Dışişleri’ne döndü. 1958’de Birleşmiş Milletler Genel Kurulu’na delege, 1959’da Lahey ve 1961’de Belgrad Büyükelçilikleri müsteşarı, 1963’te Kültür İşleri Genel Müdür Yardımcılığı görevlerinde bulundu. Genel müdür vekilliği yaptığı 1966 yılında, İtalya devletinden Liyakat Nişanı aldı ve 1967’de, elçi olarak Roma’ya tayin edildi. |
1998 |
İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın 10 aylık hapis cezasının kesinleşmesi üzerine Danıştay tarafından belediye başkanlığı düşürüldü. |
2006 |
Irak lideri Saddam Hüseyin, hakkında açılan 148 Şii’nin öldürüldüğü ‘Duceyl davasında’ insanlığa karşı suç işlediği gerekçesiyle asılarak idama mahkum edildi. Saddam Hüseyin’in kendisi de bir hukukçu idi. |
2006 |
Eski Başbakan, gazeteci ve şair Mustafa Bülent Ecevit, doktorların karşı çıkmasına Mustafa Yücel Özbilgin‘in 19 Mayıs 2006 tarihindeki cenaze törenine katıldı ve sonrasında rahatsızlanarak beyin kanaması geçirdi, uzun süre yoğun bakımda kaldıktan sonra 5 Kasım 2006’da vefat etti. (Doğumu: 28 Mayıs 1925) Robert Kolejinden mezun oldu. Önce Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi, sonra da Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi İngiliz Filolojisi bölümüne kayıt yaptırmasına rağmen yüksek öğrenimine devam etmedi. İngiltere’de bulunduğu yıllarda Londra Üniversitesine kayıt yaptırdı. Burada İngiliz dili ve edebiyatı, Sanskritçe, Bengalce ve sanat tarihi üzerine eğitim aldı ancak eğitimini tamamlamadı. Çalışma ve sosyal güvenlik bakanı, devlet bakanı ve başbakan yardımcısı görevlerinde bulundu. 1974–2002 yılları arasında dört kez başbakanlık görevini üstlendi. |
2013 |
Silopi/Görümlü’de 1993’de 6 köylünün gözaltında öldürülmesiyle ilgili dönemin Jandarma Sınır Tugay Komutanı dahil 5 subayın yargılanmasına başlandı. |
2016 |
Cumhuriyet gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Murat Sabuncu’nun da aralarında bulunduğu 9 kişi tutuklandı. |