Etiket Arşivler: kadın hakları

BİRLEŞMİŞ MİLLETLER KADINLARA KARŞI HER ÇEŞİT AYRIMCILIĞIN ÖNLENMESİ ULUSLARARASI SÖZLEŞMESİ

28 Ağustos – Hukuk Takvimi 1845 Amerikan bilim dergisi Scientific American, ilk sayısını yayınladı. Dergi, Amerika Birleşik Devletleri’nde yayınlanmakta olan en eski bilim dergisidir. 1871      Cumhuriyet Devrimlerine öncülük eden birçok yasa teklifi vererek kadınların seçme ve seçilme hakkının, işçi ve köylü haklarının ve diğer sosyal hakların yasalaşması için çalışan eski kaymakam ve parlamenter Tunalı Hilmi Bey, Bulgaristan’da doğdu. II: Abdülhamit döneminde uzun süre sürgünde kaldı. İttihat ve Terakki Cemiyetinin Cenevre şubesini kurdu ve Osmanlı İhtilal Fırkasını kurdu. Yaşamı boyunca Öz Türkçe’yi savundu. (Ölümü: 26 Temmuz 1928) 1900 İngiliz filozof ve ekonomist Henry Sidgwick yaşamını yitirdi. Doğumu: 1838) 1883 yılından ölümüne …

26 Ağustos – Hukuk Takvimi     1789 Fransa Ulusal Meclisi tarafından İnsan ve Yurttaş Hakları Bildirisi kabul edildi.  İngiliz ve Amerikan devrimlerinden önemli ölçüde etkilenen Fransız Devrimi, insan hakları ile ilgili gelişmeleri aynen benimsedi ve 1789 tarihinde İnsan ve Yurttaş hakları Bildirisi’ni ilan etti. 1910 Arnavut kökenli sosyal hizmetler gönüllüsü ve insan hakları aktivisti, Nobel Barış Ödülü sahibi Rahibe Teresa, Üsküp’te doğdu. (Ölümü: 5 Eylül 1997, Hindistan) Teresa adına 26 Ağustos 2010’da yüzüncü yaş gününde anma evi inşa edildi. 1920 Amerika Birleşik Devletleri’nde kadınların oy kullanma hakkı Anayasal bir hak halinde getirildi. (Bknz: ABD Anayasası) Amerika Birleşik Devletleri Anayasası; …

18 Ağustos – Hukuk Takvimi 1563 Modern siyaset biliminin temellerini atan Fransız yazar, düşünür, yargıç ve siyasetçi Etienne de La Boétie yaşamını yitirdi. (Doğumu:1 Kasım 1530)  1553’te Orléans Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nden mezun oldu. II. Henri’nin onayıyla Bordeaux Parlamentosu’nda danışman olarak görev yaptı. Danışmanlığın yanında diplomatik arabuluculuk işleri yürüttü. Ksenofon ve Plutarkhos’un eserlerini Fransızcaya çevirdi. Pierre de Ronsard’un da içinde bulunduğu bir şair topluluğuyla yakın ilişkiler kurdu ve şiirler yazdı. Montaigne’in en yakın dostu olması yanında Gönüllü Kulluk Üzerine isimli eseri ile bilinmektedir 1803 Amerikalı  devlet adamı, diplomat ve hukukçu Nathan Clifford doğdu. (Ölümü: 25 Temmuz 1881) Ailesi eski Yankee soyundandı. …

İstanbul Sözleşmesi Yürürlüktedir başlıklı bildiri; Barolar ve Türkiye Barolar Birliği Kadın Hukuku Komisyonu(TÜBAKKOM)’nun Ortak Basın Açıklamasıdır. Bildiri, 21 Mart 2021 tarihinde ilan edilmiştir. İSTANBUL SÖZLEŞMESİ YÜRÜRLÜKTEDİR İstanbul Sözleşmesi, kadınların, çocukların herkesin temel hak ve özgürlüklerini güvence altına alan ve şiddet mağdurlarının korunması, rehabilitasyonu ve bir daha aynı şiddet vakalarının yaşanmaması için topyekûn bir birlikteliği öngören, herkesin yaşama hakkının teminatı bir uluslararası antlaşmadır. Sözleşme; çok uzun yıllardır sürdürülen kadın hakları mücadelesi ve kazanımları ile hazırlanmıştır. Bu nedenle binlerce yıllık mücadeleye dayanan, bu uğurda yitirilen canların emeklerinin ve kişi hak ve özgürlüklerine ilişkin çok önemli hukuki kazanımlarımızın bir gecede yok edilebileceğinin sanılması …

Katharine Dexter McCormick, ABD’nin Michigan eyaletinde, varlıklı bir ailenin çocuğu olarak 27 Ağustos 1875 tarihinde dedesi Yargıç Samuel W. Dexter’den kalma tarihi bina Gordon Hall‘da dünyaya geldi. Ünlü bir avukat ve Chicago Barosu Eski Başkanı olan babası Wirt Dexter’ı 14 yaşında iken kaybetti,  annesi Josephine ile birlikte 1890’da Boston’a taşındı. İyi bir eğitim aldı. Massachusetts Teknoloji Enstitüsü’nde eğitim alan ilk kadınlardan biri oldu. 1904 yılında Massachusetts Institute of Technology’de biyoloji alanında lisans derecesini elde etti ve aynı yıl kocası Stanley McCormick ile evlendi. Tıp fakültesine gitmeyi planladı ancak evliliği buna engel oldu. Kadın hakları ve cinsiyet eşitliği alanındaki çalışmalara üniversitede iken başladı. …

BİRLEŞMİŞ MİLLETLER, OLAĞANÜSTÜ VE SİLAHLI ÇATIŞMA HALLERİNDE KADINLARIN VE ÇOCUKLARIN KORUNMASINA DAİR BİLDİRİ

Türkiye’de Kadın Haklarının Serüveni: Geriye gidiş olur mu? isimli makale İbrahim Aycan tarafından kaleme alınmış, ilk olarak Toplumcu Düşünce Dergisi internet sitesinde yayınlanmıştır. Toplumcu Düşünce Dergisi, “Dönüşümcü Siyasete Çağrı” mottosu ile yayınlanmaktadır.  Nüfus sayımlarında kadınların hayvanlar ve eşyalarla birlikte sayıldığı dönemden bu güne sadece 100 yıl geçti. 5 Aralık 1934 tarihinde Türkiye’de kadınlar ilk defa seçme ve seçilme hakkını ellerine aldılar ve insan muamelesi görmeye başladılar. Kadınların kocalarından izinsiz çalışabilmeleri ise henüz 30 yıl önce mahkeme kararıyla mümkün olabildi. Cumhuriyetin değerini o yüzden kadınlar daha iyi bilir. Bugün dünyanın birçok bölgesinde ırkçılık, kadın düşmanlığı, zayıf olanlara karşı orantısız güç kullanımı, …

29 Kasım – Hukuk Takvimi 1815 Japon devlet adamı Naosuke Ii doğdu. (Ölümü: 24 Mart 1860) 1858 yılında ABD ile ilk ticaret antlaşmasını imzalayarak Japonya’nın batıya açılmasında önemli rol oynadı. 1864 Amerika Birleşik Devletleri’nde Kızılderili Savaşları sırasında Sand Creek Kızılderili Katliamı(Sand Creek Soykırımı-Sand Creek Genocide) gerçekleşti. Ölenlerin üçte ikisi kadın ve çocuklardan oluşuyordu. Katliam yeri günümüzde Sand Creek Massacre National Historic Site olarak yönetilmektedir. 1918 Milli Kongre Cemiyeti Kuruldu. Cemiyet, Mondros Ateşkes Antlaşmasının ardından Milli Talim ve Terbiye Cemiyeti üyeleri tarafından İstanbul’da kurulmuş ve Kuvva-i Milliye deyimini ilk kez kullanmıştır. 1920 İstiklal Madalyası Kanunu kabul edildi. 1926 Tunuslu avukat ve …

Kadınların Çalışmasını Kocalarının İznine Bağlayan Hükmün İptali, Hatice Albayrak’ın İzmir 4. Sulh Hukuk Mahkemesinde açmış olduğu davada Eski Medeni Kanunun 159. maddesi konusunda tartışmalar olması üzerine yerel mahkeme, kanunun bu hükmünün iptali için norm denetimi başvrusu yapmış, Anayasa Mahkemesi ise bu başvuru üzerine 1990/30 Es, 31 K. sayılı dosyası ile 29 kasım 1990 günü yasa hükmünü iptal etmiştir. Gerekçeli karar, Resmi Gazete’nin 02 Temmuz 1992 tarihli sayısında yayınlanmıştır. 159. maddenin iptali için Anayasa Mahkemesi’ne başvuru yapılması üzerine, kadın örgütleri imza kampanyası başlatmış, toplanan 2500 imzalı dilekçe 16 Eylül 1990 tarihinde Anayasa Mahkemesi’ne gönderilmiştir. Mahkemenin verdiği karar üzerine Albayrak, kocasının izni …

Kabul Et ve Saygı Göster Bildirgesi(Accept And Respect Declaratıon), International Association of Physical Education and Sport for Girls and Women (IAPESGW) tarafından 16 Şubat 2008 tarihinde kabul edilmiştir. Bildirge, Müslüman kadınların ve kız çocuklarının spora ve fiziksel aktiviteye katılımlarındaki kıyafet tercihlerine saygı gösterilmesi gerektiğini vurgulamaktadır 1949 yılında kurulan IAPESGW, kız çocukları ve kadınlar için beden eğitimi ve spor amacıyla çalışan üyeleri desteklemekte ve profesyonel gelişme ve uluslararası iş birliği için fırsatlar sağlamaktadır. 11-16 Şubat 2008’de Umman Sultan Qaboos Üniversitesi’nde IAPESGW’ye üye Müslüman toplulukların yer aldığı ülkelerin (Bosna ve Hersek, Danimarka, Mısır, İran, Irak, Malezya, Fas, Umman, Güney Afrika, Suriye, Türkiye, …

3 Kasım – Hukuk Takvimi 1793  Fransız oyun yazarı, gazeteci ve feminist Olympe de Gouges giyotinle idam edildi. 1780’lerde oyun yazarı olarak başladığı kariyerinde siyasi yazılarıyla ünlendi. Fransız Devrimi sırasında çok aktifti. Ölüm cezasının kaldırılması, mahkemelerde halk jürilerinin kurulması, Fransız sömürgelerindeki kölelerin özgürleştirilmesi, gayri meşru çocukların tanınması ve evlat edinilmesi, gelir vergilerinin adaletsizliği, yoksulluk konularında mücadele etti. Erkeklerin kadınlar üzerindeki tiranlığının tüm eşitsizlik biçimlerinin kaynağı olduğunu düşünmekteydi. Meclisin çıkardığı Erkek ve Yurttaş Hakları Bildirgesi‘ne cevaben 1791 yılında Kadın ve Yurttaş Hakları Bildirgesi‘ni yayımladı. Fikirleri nedeniyle 3 Kasım 1793’te giyotinle idam edildi. 1839 Tanzimat Fermanı, 3 Kasım 1839 yılında ilan edildi. Dönemin padişahı olan Sultan Abdülmecid fermanı …

Kadın ticareti alanında uluslararası kabul görmüş öncü sözleşmelerden olan Reşid Kadın Ticaretinin Men’i için Beynelmilel Mukavelename(International Convention for the Suppression of the Traffic in Women of Full Age), Milletler Cemiyeti Meclisi tarafından 11 Ekim 1933 tarihinde Cencvrede imzalanarak kabul edilmiş ve 24 Ağustos 1934 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Dünya genelince kadın ticaretini önlemeyi amaçlayan ve bu alanda öncü olan Sözleşme’ye Türkiye  19 Mart 1941 tarihinde katılmıştır. Milletler Cemiyeti Antlaşması Reşid Kadın Ticaretinin Men’i için Beynelmilel Mukavelename Kadın ve çocuk ticaretinin daha tam bir şekilde önüne geç­meği temin arzusu ile; >Kadın ve çocuk ticareti komitesinin, 12 nci içtimainin neti­celeri hakkında Milletler Cemiyeti Meclisine …

5 Ekim – Hukuk Takvimi 1450 Bavyera Dükü IX. Louis, Hristiyan olmayı kabul etmeyen Yahudilerin kovulmasını emretti 1713 Fransız yazar ve filozof Denis Diderot doğdu.  (Ölümü: 1784)  1781  Çek filozof ve matematikçi, Bernhard Bolzano,  doğdu. (Ölümü: 1848)  1887  Fransız hukukçu ve Nobel Barış Ödülü sahibi, René Cassin doğdu. (Ölümü: 1976)  1892 Red Kit’teki Dalton kardeşlere ilham olan Dal ton çetesi, Kansas’taki banka soygunlarında öldürüldü  1908  Bulgaristan, Osmanlı İmparatorluğu’ndan bağımsızlığını ilan etti 1908 Avusturya-Macaristan İmparatorluğu, Bosna-Hersek’i ilhak ettiğini açıkladı 1910 Portekiz‘de Cumhuriyet ilan edildi. 1921 İngiltere’de Uluslararası Yazarlar Birliği PEN kuruldu. 1923 Amerikalı barış eylemcisi, anarşist ve papaz, Philip Berrigan doğdu. (Ölümü: …

Avukat Şebnem Kartal: İstanbul Sözleşmesi’nin feshi kabul edilemez ve ondan vazgeçilemez  KADINLARIN DİJİTAL ŞİDDETE KARŞI DA KORUNMASI İÇİN ÖNLEMLER ALINMASINI ÖNGÖREN İSTANBUL SÖZLEŞMESİ’NİN FESHİ HUKUKA VE İNSAN HAKLARINA AYKIRIDIR. İfade özgürlüğü, nefret söylemine karşı koymak ve dijital dünyayı kadınlar için güvenilir ve şiddetten uzak kılmak için en hayati araçtır. Bu yüzden devletler, siber şiddeti ele alarak tüm araçları seferber etmelidir. İstanbul Sözleşmesi, kadına yönelik toplumsal cinsiyete dayalı şiddeti ele alan en kapsamlı uluslararası anlaşmadır. Psikolojik, ekonomik, fiziki, cinsel şiddete maruz kalan kadını ve çocuğu dijital alanda da koruyan yegane teminat bu sözleşmedir ve feshi, hukuka ve insan haklarına aykırıdır! Dijital …

İstanbul Sözleşmesi  – Danıştay İDDK Kararı İstanbul Sözleşmesinden Cumhurbaşkanı kararı ile çıkılmasının hukuka aykırı olması nedeniyle Yargıçlar Sendikası adına açılan davanın Danıştay Onuncu Dairesinin 7 Haziran 2022 tarihinde reddi üzerine yapılan temyiz başvurusu sonucunda Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu tarafından kesin olmak üzere ve oyçokluğu ile 7 Haziran 2023 tarihinde onama kararı verilmiştir. T.C DANIŞTAY İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU Esas. No:  2022/3598 Karar No:  2023/1295 TEMYİZ EDEN (DAVACI) : Yargıçlar Sendikası VEKİLİ : Av. Ömer Faruk Eminağaoğlu UETS Kodu: 16915-19688-46398 (E-Tebligat) KARŞI TARAF (DAVALI) : Cumhurbaşkanlığı UETS Kodu: 35756-96577-89850 (E-Tebligat) VEKİLİ : Huk. ve Mev. Gen. Müd. Hakkı Susmaz İSTEMİN  KONUSU   : Danıştay Onuncu Dairesinin 07/06/2022 tarih ve E:2021/2071, K:2022/3102 …

21 Haziran – Hukuk Takvimi 1527 İtalyan tarihçi, siyaset bilimci ve filozof Niccolò Machiavelli öldü. Hükümdar (Prens) isimli eserini ve Makyavelizm kavramını dünyaya hediye etti. (Doğumu: 1469) 1633 İtalyan gök bilgini Galileo Galilei, engizisyon mahkemesinde dünyanın döndüğüne ilişkin tezini inkara zorlandı. 1788 New Hampshire, ABD Anayasasını onayladı ve 9. Eyalet olarak birliğe katıldı 1905  Egzistansiyalizm (varoşçuluk) akımının öncüsü Fransız filozof Jean-Paul Sartre doğdu (Ölümü: 1980) 1908 Londra’da 200 bin kadın, seçme ve seçilme hakkı için yürüdü. İngiltere’de kadınlar seçme ve seçilme hakkını 1918 yılında elde edebildi 1914 Nobel Barış Ödülünü kazanan ilk kadın olan Avusturyalı yazar, radikal pasifist  Bertha von Suttner öldü (Doğumu: …

Konuşulmadıkça Belirsiz Bir Metafora Dönüşen Anayasal İlke: Laiklik – İbrahim Aycan Kafasını kuma gömmüş bir toplum ile karşı karşıyayız. Anayasanın en başında büyük ve kalın harflerle yazılı olan temel bir kuralın her gün çiğnendiği, çiğnendikçe adeta yokluğa mahkûm edildiğinin varsayıldığı bir dönemde yaşıyoruz. Herkesin temel güvencesi, yaşamının, düşüncelerinin, inançlarının ve hayallerinin garantörü olan laiklik ilkesi her ne kadar anayasal ve yasal güvence atında olsa da fiili olarak her gün ayaklar altına alınmakta, insanlığın ve içinde yaşadığımız toplumun ortak müktesebatı yok sayılmakta ve sanki bu durum normalmiş gibi kafalar kuma gömülmektedir. Çare bu değil! Çare bu olmasa ve çarenin ne olduğu …

Laikliğin Dönüşü Vakur ve Muhteşem Olacak Bundan tam 229 yıl önce, 1791’de dünya tarihinin en trajik ve en utanç verici olayı gerçekleşti. Modern demokrasinin başlangıç tarihi sayılan 1789 Fransız Devrimi ile ilan edilen İnsan Hakları Bildirgesini beğenmeyen Olympe de Gouges erkek egemen bulduğu bildirgeye karşı Kadın hakları Bildirgesini yayınladı. Gouges öncülüğünde hazırlanan Kadın ve Yurttaş Hakları Bildirisi(1) dünya tarihinde önemli yeri olan Yurttaş ve İnsan Hakları Bildirisi’nde kadın yurttaşların göz ardı edildiğini ileri süren devrimci kadınlar tarafından hazırlanmıştı. İnsan hakları tarihinde milat sayılan 1789’un hemen ardından gelen bu bildiri, maalesef bugün literatürde hak ettiğinden daha az yer tutmaktadır. Oysaki bu bildiri …

Kadın hakları, insan olarak kadınların erkeklerle aynı oranda ve eşit şekilde sahip olduğu sosyo ekonomik, siyasi, kültürel ve sosyal tüm haklardır. Kadınlar, erkeklerin sahip olduğu yasal haklara orta çağ sonrasında kavuşmaya başlamışlardır. Gelişmekte olan ve geri kalmış ülkelerde halen kadın hakları kısmen yada tamamen tanınmamaktadır. Aydınlanma çağıyla birlikte okullaşma yayılmaya başladığında, kızların bu eğitime katılması sonucu ortaya çıkmıştır. Kadınlar için vatandaşlık hakkının istenmesinden sonra, ilk kadın hareketlerinin talepleriyle birlikte o zamana kadar sadece erkeklerin yararlandığı mesleki eğitime, kadınların da gidebilmeleri istenmiştir. Özellikle kadınların üniversitede eğitim görebilmeleri bir asır boyu tartışılmış ve karşı çıkılmıştır. İzin verilmeden önce kadınların fiziksel yapıları ve düşünsel yetilerinin böyle …

Şiddet Mağduru Kadınların Adalete Erişiminde Temel İlkeler Şartı(Charter of Fundamental Principles On Access to Justice for Women Victims of Violence), Uluslararası Avukatlar Birliği (UIA-Union Internationale des Avocats) Kadın Komitesi ile Fransa Ulusal Barolar Konseyi (CNB) tarafından ortak bir metin olarak 8 Mart 2022 Dünya Emekçi Kadınlar Günü’nde kabul edilmiştir. Şiddet Mağduru Kadınların Adalete Erişiminde Temel İlkeler Şartı, kadına yönelik şiddet ile mücadelede kararlılığı ifade etmekte ve kadına yönelik şiddet mağdurları için, baroların etkin ve somut desteği ile gerekli tedbirlerin alınabilmesi ve şiddet mağdurlarının haklarının  korunmasını amaçlamaktadır. Şart, 14 maddeden oluşmakta, birlik üyesi barolara ve avukatlara özellikle “korumaya ve adli yardıma ihtiyaç …

Kadına Karşı Şiddetin Önlenmesi, Cezalandırılması ve Ortadan Kaldırılmasına İlişkin İnter-Amerika Sözleşmesi (Inter-American Convention on the Prevention, Punishment, and Eradication of Violence against Women-Convention of Belém do Pará) Amerikan Devletleri Örgütü‘nün, Amerikalararası Kadın Komisyonu (CIM) tarafından 9 Haziran 1994’te Brezilya’nın Belém do Pará kentinde düzenlenen konferansta kabul edilen bir insan hakları sözleşmesidir. Kadınlara yönelik her türlü şiddet ve özellikle cinsel şiddet suç sayılmıştır. Yasal olarak bağlayıcı bir uluslararası bir sözleşmedir ve “Belém do Pará Sözleşmesi” ya da Kadınlara Yönelik Şiddetin Önlenmesi, Cezalandırılması ve Ortadan Kaldırılması Hakkında Amerikalararası Sözleşme” olarak da bilinmektedir.  Bin dokuz yüz doksan dört yılı Haziran ayının dokuzunda Brezilya’nın Belém do …

Senatus Consultum Velleianum asırlar boyunca kadim Avrupa’nın hukukçuları tarafından en sık zikredilen Roma Hukuku metinlerinden biri olmuştur. Senatoya Marcus Silanus ve Velleius Tutor adlı iki consul tarafından teklif edilen bu metin başkası lehine kefil olmasını (intercedere pro alio) yasaklayarak kadının malvarlığını korumayı amaçlamaktadır. Roma’da aile, babaerkil ve çok geniş bir yapıdadır. Roma döneminde aile kurumu ele alındığında günümüzde bilinen çekirdek aile yapılanmasından çok daha farklı türde bir aile yapısı bulunduğu görülmektedir.  O dönemde birçok tolumda olduğu gibi Roma’da da aile, geniş bir yapıdır ve bu ailenin içine anne, baba, çocukların yanında büyük baba, büyük anne, amcalar, halalar, dayılar, teyzeler, onların …

6284 Sayılı Ailenin Korunması ve Kadına Karşı Şiddetin Önlenmesine Dair Kanuna İlişkin Uygulama Yönetmeliği, 8 Mart 2012 tarihinde mecliste kabul edilerek 20 Mart 2012 tarihinde Resmi Gazete’de yayınlanan 6284 Sayılı Kanunun uygulamasını göstermek üzere Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı tarafından 18 Ocak 2013 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanmıştır.   6284 SAYILI AİLENİN KORUNMASI VE KADINA KARŞI ŞİDDETİN ÖNLENMESİNE DAİR KANUNA İLİŞKİN UYGULAMA YÖNETMELİĞİ BİRİNCİBÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar Amaç ve kapsam MADDE 1 (1) Bu Yönetmelik, şiddete uğrayan veya şiddete uğrama tehlikesi bulunan kadınlar, çocuklar, aile bireyleri ve tek taraflı ısrarlı takip mağduru olan kişilerin korunması ve bu kişilere yönelik şiddetin önlenmesi ile şiddet uygulayan …

Uluslararası Kadın Sünnetine Karşı Sıfır Tolerans Günü, BM’nin kadın sünnetini ortadan kaldırma çabalarının bir parçası olarak 6 Şubat’ta düzenlenen, Birleşmiş Milletler sponsorluğundaki yıllık farkındalık günüdür. Nijerya’nın First Lady’si ve Kadın Sünneti ile Mücadele Kampanyası sözcüsü Stella Obasanjo, 6 Şubat 2003’te Afrika’daki Geleneksel Uygulamalar Arası Komite tarafından düzenlenen bir konferansta Afrika’da “Kadın sünnetine Karşı Sıfır Tolerans” konulu resmi açıklama yapmış, daha sonra BM İnsan Hakları Alt Komisyonu bu günü uluslararası bir farkındalık günü olarak kabul etmiştir. Uluslararası Kadın Sünnetine Karşı Sıfır Tolerans Günü, kadınların ve bedenlerinin hakları ile fiziksel sağlıklarının korunması için küresel bir harekettir. Bu çabalar, kadınlara ve kız çocuklarına …

Dünya Tabipler Birliğinin Kadın Sünnetine İlişkin Bildirgesi, 1993 yılı Ekim ayında Macaristan’ın başkenti Budapeşte’de gerçekleşen 45. Dünya Tabipler Birliği toplantısında kabul edilmiştir. Bildirge, 2005 yılı Mayıs ayında Fransa’nın Divonne-les-Bains kentinde yapılan 170. Konsey Oturumunda gözden geçirilmiştir. Dünya Tabipler Birliğinin Kadın Sünnetine İlişkin Bildirgesi Önsöz Kadın sünneti otuzdan fazla ülkede yaygın bir uygulamadır. Son zamanlarda, diğer birçok ülkede de, bu sorun, kadın sünnetinin uygulandığı ülkelerden aralarında açlık ve savaştan kaçan göçmenler ve mültecilerin de bulunduğu etnik grupların gelişi nedeniyle ortaya çıkmıştır. Kadınların ve çocukların fiziksel ve zihinsel sağlığı üzerindeki etkisi nedeniyle, “kadın sünneti” hekimlerin ilgi alanı içindedir. Dünya’nın her yerinde, hekimler …

İnsan Ticaretinin Önlenmesine İlişkin Birleşmiş Milletler Protokolü; 12-13 Aralık 2000 tarihlerinde İtalya’nın Palermo kentinde düzenlenen Birleşmiş Milletler konferansında kabul edilerek ve 25 Aralık 2003 tarihinde yürürlüğe giren; “Sınıraşan Örgütlü Suçlara Karşı Birleşmiş Milletler Sözleşmesine Ek İnsan Ticaretinin, Özellikle Kadın ve Çocuk Ticaretinin Önlenmesine, Durdurulmasına ve Cezalandırılmasına İlişkin Protokol” dür. (Protocol to Prevent, Suppress and Punish Trafficking in Persons, Especially Women and Children, supplementing the United Nations Convention against Transnational Organized Crime) Protokolün amacı, insan ticaretinin soruşturulmasında ve kovuşturulmasında etkili uluslararası işbirliğini sağlamak ve yerel soruşturmaların ve ülkelerin ulusal yaklaşımlarının uyumlaştırılmasını sağlamaktır.  Protokol, 18 Mart 2003 tarihinde kabul edilmiş Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe girmiş ve …

Cinsiyet ayırmaksızın bütün çocuklara eşit miras hakkı tanıyan 7 Cemaziyülevvel 1263/23 Nisan 1847 tarihli İrade-i Seniyye ile babanın arazisinde intikal hakkı kız çocuklara da tanınmış ve bu tarihten itibaren babanın arazisinde erkek ve kız çocukların eşit intikal hakkına sahip oldukları kabul edilmiş,1856 yılında Osmanlı topraklarında kadınların köle ve cariye olarak alınıp satılmaları yasaklanmıştır. 1869’da yayımlanan Maarif-i Umumiye Nizamnamesi’yle kız ve erkek çocuklarına yasal zorunluluk getirilmiş, 1876’da ilan edilen Kanunu Esasi ile kız ve erkekler için ilköğretim zorunlu hale gelmiştir. Tanzimat Fermanı ve Islahat Fermanı‘nın etkisiyle, 871 yılında Hukuk-ı Aile Kararnamesi çıkarıldı ve evlilik sözleşmelerinin resmi memur eşliğinde yapılması zorunlu kılınmış, evlenme yaşı erkeklerde …

Kadın ve erkeklerin eşit haklarına ve doğuştan değerli olduklarına ve Birleşmiş Milletler Kuruluş Yasası’nda kabul edilen diğer karar ve ilkelere, İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi’ne ve diğer uluslararası İnsan Hakları Belgeleri’ne, özellikle Kadınlara Karşı Her Türlü Ayrımcılığın Önlenmesi Sözleşmesi’ne ve Çocuk Hakları Sözleşmesi’ne, Kadına Yönelik Şiddetin Ortadan Kaldırılması

Kadının Güçlenmesi Prensipleri (Women’s Empowerment Principles–WEPs) , kadınların, tüm sektörlerde ve her düzeyde, ekonomik yaşamın içinde yer alabilmeleri için kadınların güçlenmesini hedefleyen girişimdir. 2010 yılında Birleşmiş Milletler Küresel İlkeler Sözleşmesi (UN Global Compact) ve Birleşmiş Milletler Toplumsal Cinsiyet Eşitliği ve Kadının Güçlenmesi Birimi (UN Women) ortaklığında oluşturulan WEPs platformu, özel sektöre; iş yerlerinde, piyasalarda ve toplum genelinde toplumsal cinsiyet eşitliğinin sağlanması için dikkate almaları gereken önemli noktaları sunmaktadır. Şirket politikalarında ve faaliyetlerinde şeffaflığın ve kapsayıcılığın arttırılması için sonuç getirecek teknikleri, araçları ve uygulamaları öngören Kadının Güçlenmesi Prensipleri, uzun soluklu ve çok paydaşlı uluslararası istişare sürecinin sonucunda, işletmelerin mevcut uygulamalarını, performans göstergelerini ve …

İstanbul Sözleşmesine Saldırmanın Dayanılmaz Hafifliği, isimli makale ilk olarak Toplumcu Düşünce Dergisi internet sitesinde yayınlanmıştır.  İbrahim Aycan – İstanbul Sözleşmesine Saldırmanın Dayanılmaz Hafifliği İstanbul Sözleşmesinin imzalandığı döneme göre antidemokratik uygulamaların ağırlaşması ve yaygınlaşması, kanunun kabul edilmesine gerekçe yapılan“ uluslararası saygınlığın” dip yapması ve kadına yönelik şiddet eylemlerinin artık üçüncü sayfalarına sığmayacak duruma gelmesinden sonra yeni bir akım ve moda gelişti: İstanbul Sözleşmesine saldırmak! Üstelik sözleşmenin hazırlanmasını ve imzalanmasını sağlayan siyasal cenahın kemik kadrosu ve ana paydaşları tarafından. Gazete demeye bin şahit lazım olan mevkuteler üzerinden yürütülen kirli bir yalan kampanyası da devam ediyor.  Çocuğun, kadının ve şiddete maruz kalan masumların canını …

Dünya Tabipler Birliğinin Aile Planlaması ve Kadınların Doğum Kontrol Hakkına Dair Kararı, 1996 yılı Kasım ayında Güney Afrika Cumhuriyetinin Somerset West kentinde toplanan 48. Dünya Tabipler Birliği Genel Kuruluda kabul edilmiştir. Bu metin daha önce DTB’nin “Kadınların Doğum Kontrol Hakkı” ve “Aile Planlaması”başlıklarıyla yayınlanmış kararlarının birleştirilmiş halidir. Karar, önceki iki kararın yerini almıştır. Dünya Tabipler Birliğinin Aile Planlaması ve Kadınların Doğum Kontrol Hakkına Dair Kararı 1-Dünya Tabipler Birliği istenmeyen hamileliklerin; kadınların ve çocuklarının sağlığı üzerinde zararlı etkileri olabileceğini kabul eder. Bu yüzden, Dünya Tabipler Birliği kısıtlamak üzere değil, insan hayatını zenginleştirmek üzere kullanıldığı sürece, aile planlamasını onaylar. 2-Dünya Tabipler Birliği …

Kadınlara Yönelik Şiddetin Ortadan Kaldırılmasına Dair Bildirge özel olarak kadına yönelik şiddeti düzenleyen belgelerden biridir. Bildirge, 20 Aralık 1993 tarihinde oylamaya başvurulmaksızın Birleşmiş Milletler Genel Kurulu tarafından kabul edilmiştir.  Bildirge, 1979 tarihinde Birleşmiş Milletler Genel Kurulu tarafından kabul edilen Kadınlara Karşı Her Türlü Ayrımcılığın Ortadan Kaldırılması Sözleşmesi’nin (CEDAW) etkin olarak uygulanmasının kadınlara yönelik şiddetin önlenmesine katkıda bulunması ve bu sürecin güçlendirilerek tamamlanması amacıyla kabul edilmiştir. Bildirgede, kadınlara yönelik şiddetin, kadınların haklarının ve temel özgürlüklerinin ihlalini oluşturduğu, bu hak ve özgürlüklerini kullanmalarını zedelediği veya geçersiz kıldığı belirtilmektedir. Ayrıca; azınlık gruplarına mensup kadınların, yerli topluluklara mensup kadınların, mülteci kadınların, göçmen kadınların, kırsal veya merkezden uzak topluluklarda …

Afrika Kadın Hakları Protokolü, Afrika Birliği Meclisi’nin 2. Olağan Oturumunda 11 Temmuz 2003 tarihinde Maputo’da kabul edilmiştir. İşbu Protokol’e Taraf Devletler, Afrika İnsan ve Halkların Hakları Şartı’nın 66. maddesinin, gerekli görüldüğünde Afrika Şartı hükümlerini tamamlamak üzere özel protokol veya sözleşmeler hazırlanmasını öngördüğünü ve Afrika Birliği Örgütü Devlet ve Hükümet Başkanları Meclisi’nin Etiyopya, Addis Ababa’daki otuz birinci olağan oturumundaki toplantısında çıkardığı AHG/Res.240 (XXXI) sayılı kararla Afrika İnsan ve Halkların Hakları Komisyonu’nun Afrika Kadın Haklarına ilişkin bir Protokol hazırlanması yönündeki tavsiyesini onayladığını göz önünde bulundurarak; Afrika İnsan ve Halkların Hakları Şartı’nın 2. maddesinin, ırk, etnik grup, renk, cinsiyet, dil, din, siyasi veya başka bir görüş, …

Uluslararası PEN Yazarlar Birliği Kadın Hakları Bildirgesi, 2017 Uluslararası PEN Kongresine katılan tüm merkezlerin oybirliğiyle kabul edilmiştir. Manifesto niteliğindeki bildirge tüm dillere çevrilmiş, Türkçe çevirisi Tarık Günersel tarafından yapılmış ve ayrıca Orta Asya ülkeleriyle paylaşılmıştır. PEN Yazarla Birliği, yayımladığı bildiriyle kadının toplumsal yaşamdaki baskılanan konumuna dikkat çekmiştir. Uluslararası PEN Yazarlar Birliği Kadın Hakları Bildirgesi Uluslararası PEN Tüzüğü’-nün ilk ve kurucu ilkesi şudur: “Edebiyat sınır tanımaz.” Buradaki “sınır” sözcüğünü ülke ve toplumlar arası sınırlar ile bağlantılı düşünmek gelenek olmuştur. Oysa dünyada nice kadın açısından (aslında görece yakın zamana kadar tüm kadınlar açısından) ilk, son ve belki de en güçlü sınır oturduğu …

Kadın ve Yurttaş Hakları Bildirisi, dünya tarihinde önemli bir yeri olan 1789 tarihli (Declaration des droits de l’homme et du citoyen) Yurttaş ve İnsan Hakları Bildirisi’nde kadın yurttaşların gözardı edildiğinin farkedilmesi nedeniyle 1791 tarihinde Fransız Devrimine destek vermiş devrimci kadınlar tarafından hazırlanmıştır. Bilindiği gibi, her insanın eşit ve özgür “yurttaş” olarak haklardan yararlanmasını sağlamak ve kralın mutlak yetkilerine ve baskıya karşı çıkmak amacıyla başlatılan Fransız Devrimi sonucunda, “Yurttaş ve İnsan Hakları Bildirisi” yayınlanmış, tüm yurttaşların doğuştan özgür ve eşit oldukları kabul edilmiştir. Kadınların tarihinde önemli bir gelişmeye ışık tutan Fransız Devrimi herkese “eşitlik, özgürlük, kardeşlik” vaad ettiği halde, devrimci kadınlar …

Kadına Yönelik Şiddetin Ortadan Kaldırılması İçin Uluslararası Mücadele Günü, her yılın 25 Kasım tarihi olarak belirlenmiştir. Dünya genelinde, kadına yönelik şiddeti durdurmak ve duyarlılık yaratmak amacıyla çeşitli etkinlikler düzenlenmektedir Bugün aslında insanlık ayıbının ve utancının günüdür. 25 Kasım; 1960’da Dominik Cumhuriyeti’nde faşist Trijillo Hükümeti’ne karşı ezilenlerin verdiği mücadelede sembol haline gelen Mirabel kardeşlerin tecavüz edilerek öldürüldüğü gündür. 25 Kasım 1960 tarihinde 3 kız kardeş, Patria, Minerva ve Maria Terasa Mirabel’in, Trujillo diktatörlüğü tarafından tecavüz edilerek katledilmeleri ve cesetlerinin Dominik Cumhuriyetinin kuzey bölgesinde bir uçurumun dibinde bulunması üzerine, diktatörlük önce bu ölümlerin nedeni olarak “trafik kazasını” göstermiş ancak asıl gerçeğin diktatörlük karşıtı …

Dünya Emekçi Kadınlar Günü (8 Mart Dünya Kadınlar Günü), kadınların sosyal, siyasal, ekonomik olarak gelişimi alanında farkındalık yaratmak amacıyla Birleşmiş Milletler tarafından 1977 yılında belirlenmiş olan, Hukuk ve Demokrasi günleri arasında en önemli günlerdendir. Dünya Emekçi Kadınlar Günü/8 Mart Dünya Kadınlar Günü’nün hikayesi, 8 Mart 1857 tarihinde ABD’nin New York kentinde bir tekstil fabrikasında çıkan trajik yangına dayanmaktadır. “Daha iyi koşullarda çalışmak, 10 saatlik iş günü, eşit işe, eşit ücret” sloganıyla greve başlayan işçilere New York polisi saldırmış, greve dışarıdan toplumsal destek gelmemesi için işçiler fabrikaya kilitlenmiş, çıkan yangından sonra işçiler fabrika önünde kurulan barikatlar sebebiyle yangından kaçamamış, çoğunluğu kadın …

Çalışma Yaşamında Şiddet ve Tacizin Ortadan Kaldırılması Sözleşmesi, Uluslararası Çalışma Konferansının 10 Haziran 2019 tarihli 108. oturumunda kabul edilmiştir. Medeni çalışma koşulları öngören 190 No’lu sözleşme, 21 Haziran 2019 tarihinde Cenevre’de resmen ilan edilmiştir. Çalışma Yaşamında Şiddet ve Tacizin Ortadan Kaldırılması Sözleşmesi, çalışma yaşamında şiddet ve tacizi ilk defa bir insan hakları ihlali olarak tanımlayarak, şiddet ve tacizin kapsayıcı ve geniş bir tanımını yapmaktadır. Sözleşme, mücadeleye yönelik tedbirlere ilişkin somut öneriler getirmekte ve bir rehber niteliği taşmaktadır. Sözleşme, kadınların iş yaşamında yaşadıkları şiddet ve tacize özel vurgu yapmakta, kadına yönelik şiddetin ortadan kaldırılması için Birleşmiş Milletler ve Avrupa Konseyi‘nin kadınlara …

100 Sayılı Eşit Değerde Eşit İş İçin Erkek ve Kadın İşçiler Arasında Ücret Eşitliği Hakkında ILO Sözleşmesi, 6 Haziran 1951 tarihinde imzalanmıştır. Eşit İşe Eşit Ücret İlkesi, ilk kez 18 Mayıs 1871 tarihinde Paris Komünü tarafından kabul edilmiştir. 100 Sayılı Eşit Değerde Eşit İş İçin Erkek ve Kadın İşçiler Arasında Ücret Eşitliği Hakkında ILO Sözleşmesi Milletlerarası Çalışma Bürosu Yönetim Kurulu tarafından Cenevre’de toplantıya davet edilerek orada 6 Haziran 1951 tarihinde otuz dördüncü toplantısını yapan Milletlerarası Çalışma Teşkilatı Genel Konferansı; Toplantı gündeminin yedinci maddesini teşkil eden, eşit değerde iş için erkek ve kadın işçiler arasında ücret eşitliği prensibi ile ilgili çeşitli …

Kadınlara Yönelik Şiddet ve Ev İçi Şiddetin Önlenmesi ve Bunlarla Mücadeleye İlişkin Avrupa Konseyi Sözleşmesi kısaca İstanbul Sözleşmesi olarak bilinmektedir. İstanbul Sözleşmesi,11 Mayıs 2011 tarihinde İstanbul’da imzaya açılmış ve 1 Ağustos 2014 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Sözleşme, Avrupa Konseyi üyesi ülkelerin, Avrupa Konsey üyesi olmayıp Sözleşme’nin hazırlanmasına katılan Amerika Birleşik Devletleri, Japonya, Kanada, Meksika, Vatikan’ın ve Avrupa Birliği’nin imzasına açık tutulmuştur. Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi oy çokluğuyla ve Bakanlar Komitesi’ne katılmaya yetkili taraf temsilcilerinin oy birliğiyle, Avrupa Konseyi üyesi olmayan ve sözleşmenin hazırlanmasına katılmamış olan herhangi bir devleti Sözleşme’ye katılmaya davet edebilmektedir. İstanbul Sözleşmesinin Amacı İstanbul Sözleşmesi: Kadına Yönelik Şiddet ve Aile İçi Şiddetin Önlenmesi ve Bunlarla …

Medya ve Çeşitlilik Kılavuzu, 2005 yılında British Council’ın BBC World Service Trust (WST) işbirliği ile medyanın toplumsal katılımdaki rolünü desteklemek amacıyla başlattığı ve 2006 yılında Türkiye Gazeteciler Cemiyeti’nin ulusal ortak olarak yer aldığı Medya ve Toplumsal Katılım projesi kapsamında hazırlanmıştır. Proje kapsamında yürütülen bilimsel araştırmada  farklı medya gruplarını temsilen seçilen dört ulusal gazetede bir yıl boyunca yayınlanan haberlerde farklı toplumsal grupların nasıl temsil edildiği içerik analizi tekniğiyle araştırılmış ve araştırma sonuçlarına göre daha dezavantajlı konumda olan grupların temsilinde sorun odakları tespit edilerek konuyla ilgili var olan meslek ilkelerinin geliştirilmesi gereği ortaya koyulmuştur. Medya ve Çeşitlilik Kılavuzu’nu hazırlamak için Türkiye’nin yazılı …

Kadın ve Yurttaş Hakları Bildirisi Metni, dünya tarihinde önemli bir yeri olan 1789 tarihli (Declaration des droits de l’homme et du citoyen) Yurttaş ve İnsan Hakları Bildirisi’nde kadın yurttaşların gözardı edildiğinin farkedilmesi nedeniyle 1791 tarihinde Fransız Devrimine destek vermiş devrimci kadınlar tarafından hazırlanmıştır. Biz, anneler, kız çocukları, kız kardeşler, ulusun temsilcileri, Ulusal Meclise alınmayı talep ediyoruz. Toplumun sefaletinin ve siyasal iktidarların ahlâki bozulmuşluğunun başlıca nedenlerinin, kadınların haklarının tanınmaması, unutulması ya da göz ardı edilmesi olduğunu göz önüne alarak, kadınların doğal, devredilemez ve kutsal haklarını bir bildirgeyle ilân etmeye karar verdik. Böylelikle istiyoruz ki bu bildirge toplumun bütün üyelerinin gözü önünde dursun, …

Ailenin Korunması ve Kadına Karşı Şiddetin Önlenmesine Dair Kanun 8 Mart 2012 tarihinde 6284 nolu kanun numarası ile kabul edilerek 19.03.2012 tarihinde resmi gazetede yayınlanmış ve yürürlüğe girmiştir. Kanun, İstanbul Sözleşmesi çerçevesinde düzenlenmiştir. KANUNUN GENEL GEREKÇESİ Anayasanın 90 ıncı maddesinde, usulüne göre yürürlüğe konulmuş mil­letlerarası antlaşmaların kanun hükmünde olduğu, bunlar hakkında Anayasaya aykırılık iddiasıyla Anayasa Mahkemesine başvurulamayacağı, usulüne göre yürürlüğe konulmuş temel hak ve özgürlüklere ilişkin milletlerarası antlaşma­larla kanunların aynı konuda farklı hükümler içermesi nedeniyle çıkabilecek uyuşmazlıklarda milletlerarası antlaşma hükümlerinin esas alınacağı hüküm altına alınmıştır. Türkiye tarafından 1985 yılında imzalanan ve 1986 yılında yürürlüğe gi­ren Birleşmiş Milletler Kadınlara Karşı Her …

BİRLEŞMİŞ MİLLETLER KADINLARA KARŞI ŞİDDETİN TASFİYE EDİLMESİNE DAİR BİLDİRİ

BİRLEŞMİŞ MİLLETLER, KADINLARIN SİYASAL HAKLARINA İLİŞKİN SÖZLEŞME

Günümüz Penceresinden Ahmet Ağaoğlu ‘İslamiyette Kadın’ Eseri Üzerine Notlar[1], isimli makale Karabük Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Uluslararası İlişkiler Bölümü Devletler Hukuku Anabilim Dalı öğretim üyesi Doç. Dr. Ali Asker[2], İşletme Fakültesi, Bankacılık ve Finans Bölümü öğretim üyesi Dr. Canan Yıldıran[3] ve Arş. Gör. Duygu Özkan[4] tarafından kaleme alınmıştır. Makale ilk olarak 9-21 Ekim 2017 tarihlerinde Bakü’de düzenlenen II. Uluslararası Sosyal Bilimler Araştırmaları Kongresinde bilimsel tebliğ olarak sunulmuştur.  Kongrede sunulan tebliğlerin basıldığı Bildiri Kitabında bölüm olarak yayınlanmıştır. Makale, Ahmet Ağaoğlu‘nun kadın sorununa bakış açısını yansıtmakla birlikte günümüzde yaşanan kadın sorunlarına da bilimsel bir perspektif sunmaktadır. Günümüz Penceresinden Ahmet Ağaoğlu “İslamiyette …