Hukuk Ansiklopedisi
13 Ağustos – Hukuk Takvimi
| 1792 | Fransa Kralı XVI. Louis, tutuklandı ve halk düşmanı ilân edildi. Louis, 1774-1792 yılları arasında Fransa krallığı yaptı. Saltanatının ilk zamanlarında Aydınlanma idealleri doğrultusunda reformlar yaptı. Köleliği ve sınıf farkını ortadan kaldırmak ve Katoliklere karşı toleransı artırmaya yönelik çalışmalarda bulundu. 21 Ocak 1793’te vatana ihanet gerekçesiyle giyotine gönderildi. |
| 1871 | Alman sosyalist, Spartakusbund ve Almanya Komünist Partisi kurucusu Karl Liebknecht doğdu. (Ölümü: 1919) Liebknecht, Leipzig Üniversitesi ve Berlin’deki Humboldt Üniversitesi’nde hukuk ve politik ekonomi eğitimi aldı. 1897’de Würzburg Üniversitesi’nde doktorasını tamamladı, 1899’da kardeşi Theodor Liebknecht ile beraber Berlin’de hukuk bürosunu urdu. 1919’da Almanya’da Spartaküs hareketine öncülük ederek sosyalist devrim gerçekleştirmeye çalıştı. Irkçılar tarafından vahşice katledildi. |
| 1889 | Alman Ferdinand von Zeppelin, kendi icadı olan ve Zeplin adını vereceği sevk ve idare edilebilir balonunun patentini aldı. Tam adı Ferdinand Adolf August Heinrich Graf von Zeppelin olan Alman mucit ve uçak üreticisi Zeppelin, Baden-Württemberg eyaletinin bir şehri olan Konstanz‘da dünyaya geldi. I. Dünya Savaşı‘nın bitmesine yakın 8 Mart 1917 tarihinde öldü. |
| 1903 | Türkiye Cumhuriyeti’nin 6. Cumhurbaşkanı Fahri Korutürk doğdu. (Ölümü: 1987) 1973–1980 yıllarında Cumhurbaşkanlığı görevini sürdürdü. |
| 1903 | Hukukçu, yargıç ve eski bakan Suat Hayri Ürgüplü doğdu. (Ölümü: 1981) Galatasaray Lisesi’nden sonra 1926 yılında İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi’ni bitirdi. Çeşitli devlet görevlerinde bulundu. Türkiye-Yunanistan 1924 Nüfus Mübadelesi mahkemelerinde çalıştı. Galatasaray Spor Kulübü’nde atletizm yaptı. 1929-1932 yılları arasında İstanbul Ticaret Mahkemesi yargıçlığında bulundu. 1939 ve 1943 yıllarında Kayseri Milletvekili seçildi. 2. Şükrü Saraçoğlu kabinesinde Gümrük ve Tekel Bakanı oldu. 1952 yılına kadar Demokrat Parti Kayseri Milletvekilliği yaptı. Avrupa İstişari Meclisi’nde başkan yardımcılığı görevinde bulundu. 1955 yılında Londra, 1959 yılında Washington, DC ve 1960 yılında Madrid Büyükelçiliğine atandı. 26 Aralık 1981 tarihinde, kalp hastalığından ötürü yaşamını yitirdi. |
| 1905 | Norveç’te düzenlenen referandum İsveç’ten ayrılma kararıyla sonuçlandı |
| 1913 | August Bebel, Alman sosyal demokrat politikacı ve gazeteci (Almanya Sosyal Demokrat Partisi’nin kurucularından) (Doğumu: 1840) Almanya’da sosyal demokrat siyasi hareketin öncü fikir babaları arasında kabul edilmektedir. En önemlisi eseri Kadın ve Sosyalizm’dir. “Teoride ve Pratikte” adlı kitabı 1969 yılında Türkçeye tercüme edilmiştir. |
| 1915 | Sabah Gazetesi Baş Yazarı Diran Kelegyan öldürüldü |
| 1923 | Mustafa Kemal, yeniden Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanı seçildi. |
| 1926 |
Küba Devrimi’nin lideri Fidel Castro doğdu. (Ölümü: 25 Kasım 2016, Havana) 1945 yılında eğitime başladığı Havana Üniversitesi’nden 1950’de mezun oldu. 1947’de Dominik Cumhuriyeti’ndeki Rafael Trujillo’nun sağcı askerî cuntasına karşı başarısızlıkla sonuçlanan bir devrimci harekete ve 1948’de Bogotá’daki kent ayaklanmalarına katıldı. 1947’de Küba Halk Partisi’ne girdi. 1950-52 arasında avukatlık yaptı. Temsilciler Meclisi seçimleri için Küba Halk Partisi’nden adaylığını koydu, Fulgencio Batista seçimleri iptal etti. 1953 başlarında Batista diktatörlüğünü yıkmak amacıyla harekete geçti ancak başarısızlığa uğrayarak tutuklandı. Dava sonunda 16 yıl hapse mahkûm edildi. Juventud Adasında 21 ay hapis yattıktan sonra Batista’nın emriyle cezasının geriye kalan bölümü affedildi. 1955’te Küba’dan ayrılarak Meksika’ya geçti ve 26 Temmuz Hareketi adlı yeni bir örgüt kurdu. Batista’nın 31 Aralık 1958’de Dominik’e kaçması üzerine 1959’da Havana‘ya döndü, Hukukçu Doktor Manuel Urrutia Leo devlet başkanlığına, Castro da başbakanlığa getirildi. 1965’te Küba Komünist Partisi) genel sekreterliğini üstlendi. 1976’da Devlet Konseyi ve Bakanlar Kurulu başkanlığını üstlendi ve ölümüne dek bu görevi sürdürdü. |
| 1943 |
Hukukçu ve Haiti eski devlet başkanı Ertha Pascal-Trouillot doğdu. 1990 ve 1991 yılları arasında 11 ay boyunca görev yaptı. 1971’de Port-au-Prince’teki École de Droit des Gonaïves’tan hukuk diploması aldı. 1975’ten 1988’e kadar federal mahkemelerde hakimlik yaptı. Yargıtay’ın ilk kadın yargıcı oldu. |
| 1955 |
Hukukçu, akademisyen, yazar, spor yöneticisi, aktör ve Eski Devlet Bakanı Yüksel Yalova Aydın’ın Karpuzlu ilçesinde dünyaya geldi. Oyuncu Melike İpek Yalova’nın babasıdır. |
| 1960 |
Orta Afrika Cumhuriyeti, Fransa’dan bağımsızlığını ilan etti. Denize kıyısı bulunmayan ülke Ubangi-Chari ismi ile geçmişte Fransa sömürgesiydi .Başkenti Bangui’dir. |
| 1965 |
Hukukçu ve eski Japonya Başbakanı, Ikeda Hayato yaşamını yitirdi. (Doğumu: 1899) 1925’te Kyoto İmparatorluk Üniversitesi Hukuk Okulu’nu bitirdi ve Maliye Bakanlığında çalışmaya başladı. Maliye bakanı yardımcılığı yaptıktan sonra, 1949’da Temsilciler Meclisi’ne seçildi. Aynı yıl, Shigeru Yoshida hükûmetinde maliye bakanlığına getirildi. 19 Temmuz 1960’ta başbakan oldu, 9 Kasım 1964’e kadar bu görevi yürüttü. İzlediği politikalarla Japonya’nın II. Dünya Savaşı sonrasındaki ekonomik kalkınmasına katkıda bulundu. |
| 1966 | Çin’de Mao, Kültür Devrimini ilan etti |
| 1967 |
Bolivya eski devlet başkanı ve avukat Jeanine Áñez Chávez doğdu. 2006-2008 yılları arasında yeni anayasa tüzüğünün hazırlanmasında kurucu meclis üyesi olarak görev yaptı. 2010 yılında senatör seçildi ve 2019’a kadar Senato’nun İkinci Başkan Yardımcısı olarak görev yaptı. 2019-2020 yıllarında Bolivya Devleti’nin ilk kadın Başkanı olarak görev yaptı. Kabinesinin diğer beş üyesi ile birlikte 13 Mart 2021’de terörizm, isyan ve komplo suçlarından tutuklandı. |
| 1999 |
Türkiye’de “Uluslararası Tahkim” yolunu açan anayasa değişikliği kabul edildi. Anayasa’nın 125. maddesine “İdarenin her türlü eylem ve işlemlerine karşı yargı yolu açıktır. Kamu hizmetleri ile ilgili imtiyaz şartlaşma ve sözleşmelerinde bunlardan doğan uyuşmazlıkların milli veya milletlerarası tahkim yoluyla çözülmesi öngörülebilir. Milletlerarası tahkime ancak yabancılık unsuru taşıyan uyuşmazlıklar için gidilebilir” hükmü eklendi. |
| 2013 |
Yargıtay önceki başkanlarından Müfit Utku 13 Ağustos tarihinde Ankara’da vefat etti. Utku, 3 Ağustos 1932 tarihinde Mardin’de doğdu. 1977 yılında Yargıtay Üyeliğine seçildi. 1986 yılında 7.Ceza Dairesi Başkanı, 5 Temmuz 1993 tarihinde de Yargıtay Birinci Başkanlığına seçildi. Dört yıl boyunca devam eden görevini yürütmekte iken 7 Temmuz 1997 tarihinde yaş haddinden emekli oldu. |
| 2023 | İsrail ve Birleşik Arap Emirlikleri, üçüncü İsrail-Arap barış anlaşmasını kabul ederek ilişkilerin normalleştirilmesine karar verdi. Anlaşma, İsrail devleti ile bölgedeki diğer Arap ülkeleri arasındaki savaşları önlemek ve ortaya çıkabilecek toprak ve mülteci sorunlarını çözüme kavuşturmak amacını yönelik barış hedefini taşıyor. |
| 2024 | Rusya devleti tarafından Telegram aleyhine açılan dava, başkent Moskova’da görüldü. Bazı içeriklere erişimi engellemediği gerekçesiyle Telegram’a 4 milyon ruble (yaklaşık 43 bin dolar) para cezası verildi. |
| 2024 |
Eskişehir’de miğfer ve maske takıp sokağa inerek bıçakla rastgele insanlara saldıran Arda K’nin savcılık ifadesi tamamlanarak mahkemeye sevk edildi. Zanlı tutuklandı. Saldırganın avukatı, Arda K’nin ‘Nazi sempatizanı’ olduğunu söyledi. |
